Data publikacji w serwisie:

Nowa planeta karłowata? Naukowcy z UAM w grupie badaczy obiektu Hygiea

Naukowcy obserwujący planetoidę Hygiea wskazują, że są podstawy o zaliczenia jej w poczet planet karłowatych. W grupie są badacze z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Dr Edyta Podlewska-Gaca, dr Przemysław Bartczak, dr Grzegorz Dudziński, prof. Agnieszka Kryszczyńska, prof. Tadeusz Michałowski, dr Anna Marciniak oraz mgr Roman Hirsch uczestniczą w międzynarodowym zespole badawczym kierowanym przez Pierra Vernazza z Laboratoire d'Astrophysique de Marseille we Francji. Wykorzystując jeden z największych na świecie teleskopów - ESO VLT(Very Large Telescope), na którym zastosowano zaawansowany system optyki adaptacyjnej (SPHERE), wykonano obserwacje planetoid z niespotykaną dotąd rozdzielczością. Pomiary na teleskopie VLT zostały wsparte dodatkowo obserwacjami za pomocą małych teleskopów, także amatorskich, zarejestrowanych w serwisie GaiaGOSA prowadzonym w Instytucie Obserwatorium Astronomiczne UAM. Badania trwały 1,5 roku.

Jednym z badanych obiektów była planetoida (10) Hygiea, czwarta co do wielkości planetoida znajdująca się w pasie pomiędzy Marsem i Jowiszem. - Dzięki obserwacjom wykonanym na teleskopie VLT, który jest jednym z najpotężniejszych systemów obrazujących na świecie, mogliśmy wyznaczyć parametry fizyczne planetoidy Hygiea, oraz zbadać jej historię dynamiczną – mówi dr Edyta Podlewska-Gaca. Okazało się również, że okres rotacji jest dwa razy krótszy niż do tej pory sądzono. Dalsze badania wsparte symulacjami numerycznymi pokazały, że sferyczny kształt Hygiei oraz jej rodzina są prawdopodobnie rezultatem czołowej kolizji z dużym obiektem o średnicy pomiędzy 75, a 150 km, która miała miejsce około 2 mln lat temu. W wyniku tego zderzenia planetoida została rozbita, ale duża jej część ponownie się połączyła, głównie pod wpływem własnej grawitacji, nadając jej dzisiejszy prawie sferyczny kształt. Reszta obiektów powstałych wskutek kolizji tworzy grupę ponad 7000 ciał zaliczanych do rodziny Hygiei.

Wyznaczenie, w ramach prowadzonych badań, dokładnego kształtu i rozmiaru Hygiei daje podstawy do zaklasyfikowania jej do grupy planet karłowatych. Tak więc Hygiea spełnia obecnie już wszystkie cztery konieczne warunki, aby zaklasyfikować ją jako planetę karłowatą: krąży wokół Słońca, nie jest księżycem oraz – w przeciwieństwie do planety – nie wyczyściła otoczenia swojej orbity oraz jest prawie sferyczna.

Wyniki tych badań zostały opublikowane 28.10.2019 w Nature Astronomy (https://www.nature.com/articles/s41550-019-0915-8).

Więcej informacji można znaleźć na: https://www.eso.org/public/news/eso1918/?lang

Załączona ilustracja przedstawia obraz sferycznego kształtu planetoidy Hygieia. Źródło: European Southern Observatory

Kontakt

Agnieszka Książkiewicz

61 829 4048