Poznań, 13 grudnia 2023 r.
Samorząd Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Parlament Samorządu Studentów
Drogie Studentki, Drodzy Studenci, Drogie Osoby Studiujące,
około 7 miesięcy temu po raz pierwszy grupa studentów przedstawiająca się jako Studencka Inicjatywa Mieszkaniowa i Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej rozpoczęła szeroko zakrojoną akcję protestacyjną, na wieść o zamiarze wyłączenia z użytkowania oraz sprzedania akademika „Jowita”. Dzisiaj stoimy przed nową odsłoną tego samego problemu. Jako Samorząd Studentów UAM, który z mocy art. 110 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jest jedynym reprezentantem ogółu studentów Uczelni, nie możemy przejść obok tego problemu obojętnie. Czujemy się zobligowani do ponownego zajęcia stanowiska w tej sprawie. Na początku musimy wskazać na to, co nas – protestujących i Samorząd – niewątpliwie może łączyć.
Łączy nas postulat zwiększania zasobów mieszkaniowych przeznaczonych dla studentów w publicznych akademikach Uniwersytetu. W maju 2023 roku grupa protestujących studentów przyszła na posiedzenie Senatu UAM, domagając się wysłuchania przez grono rektorskie, Senat oraz wzywając przedstawicieli studentów w tym gremium do zajęcia stanowiska. W lipcu 2023 roku Wiceprzewodniczący Samorządu Studentów UAM Jakub Balmowski przedstawił zebranym członkom Senatu, jak zła jest sytuacja studentów na rynku mieszkaniowym oraz rynku pracy. Wybrzmiało wówczas, jak niebezpiecznym zjawiskiem jest to, że ceny zakwaterowania w domach studenckich niebezpiecznie zbliżają się do cen zakwaterowania na tzw. „wolnym rynku”.
Łączy nas postulat zapewnienia tanich i dostępnych stołówek studenckich, których obecnie brakuje. Bez tanich stołówek najbardziej uzasadnioną ekonomicznie opcją jest samodzielne gotowanie i zabieranie posiłków na Uczelnię. Jednocześnie na naszych Wydziałach brakuje miejsc, gdzie można by je odgrzać. Brakuje stref studenta, miejsc relaksu, prostych mikrofalówek – często nam odmawianych z powołaniem na przepisy BHP. Dodatkowo wielu z nas łączy pracę ze studiami i wiemy, że ostatnie, o czym człowiek myśli po dwunastogodzinnym dniu roboczym to o gotowaniu.
Łączy nas idea. Zgadzamy się co do wzniosłego celu, ale różnią nas środki i metody realizacji postulatów, które uważamy za słuszne. W naszej ocenie „Jowita” nie nadaje się do zamieszkania przez ludzi. Dalsze pozostawanie w tym budynku jest niebezpieczne. Z dużą dozą prawdopodobieństwa akademik „Jowita” i tak doczekałby się zamknięcia – jeżeli nie przez władze Uczelni to przez organy władzy państwowej. Przesłanek świadczących o braku sprawności technicznej „Jowity” jest wiele, m.in. zbyt wąskie szyby windowe, zbyt wąskie korytarze, za małe pokoje. To wszystko prowadzi do nieuchronnej konieczności wyłączenia z użytku i sprzedaży akademika albo jego remontu. Remont sprowadza się do przystosowania akademika do wszystkich wymogów bezpieczeństwa. Koszt remontu oszacowano na 100 milionów złotych, których Uczelnia nie posiada. Dwa dotychczas złożone przez UAM wnioski do Ministerstwa Edukacji i Nauki o dofinansowanie remontu zostały rozpatrzone negatywnie. Skutkiem tego drogiego remontu byłoby obniżenie zasobów lokalowych w „Jowicie” z ok. 300 miejsc do ok. 200 miejsc.
Na drugiej szali przedstawia się alternatywa sprzedaży „Jowity” i wybudowania nowego akademika obok DS „Meteor” oraz remontu „Babilonu” i „Hanki”. Odpada przy tym problem finansowania, gdyż pieniądze będą pochodziły z już istniejącego majątku Uniwersytetu, bez konieczności ich pozyskiwania od podmiotów zewnętrznych. Te środki w dalszej kolejności będą reinwestowane na cele mieszkaniowe studentów. W efekcie jest potencjał na zapewnienie 400 nowych miejsc. Należy przy tym zauważyć, że zasoby mieszkaniowe UAM dla studentów nie zmniejszyły się.
Wraz z zamknięciem „Jowity” został otworzony DS „Meteor”, co w ostatecznym rozrachunku świadczy o zwiększeniu zasobów mieszkaniowych Uczelni. Oczywiste jest, że chcielibyśmy jeszcze większego przyrostu miejsc w akademikach, jednak mamy przy tym świadomość pewnych podstawowych procesów ekonomicznych i niedoborów finansowych. 7 miesięcy temu ze strony protestujących często padały trzy stwierdzenia: „rektor zarabia 40 tysięcy, mógłby nieco oddać dla studentów”, „należy nie organizować Juwenaliów i przeznaczyć te pieniądze na akademiki”, „oddajcie środki Samorządu”. Zakładając, że remont akademika zmieściłby się w kwocie 80 milionów złotych i pomijając wpływ inflacji, Samorząd, aby samodzielnie sfinansować prace budowlane, musiałby oddawać cały swój budżet przez następne 145 lat, Rektor swoje pełne wynagrodzenie przez 166 lat, zaś nie organizując Juwenaliów, odkładalibyśmy pieniądze na ten cel przez 1000 lat. Koszt remontu „Jowity” mieści się w zupełnie innym, niewyobrażalnym rzędzie wielkości.
Nie możemy poprzeć niegospodarnego remontu „Jowity”, gdyż uważamy, że zapewnienie 400 nowych miejsc w ramach budowy drugiego akademika na Kampusie Morasko jest korzystniejsze dla studentów niż zredukowanie ich o 100 w ramach remontu tzw. „akumulatorów”. Nie możemy uwzględnić argumentów protestujących, że ludzie mieszkający na Morasku są wyizolowani od świata i kultury. Wprost na Kampus Morasko biegnie trasa Poznańskiego Szybkiego Tramwaju i studenci z całego Poznania codziennie dojeżdżają tam na zajęcia. Podczas gdy w Krakowie, Warszawie czy Wrocławiu studenci dojeżdżają na zajęcia czasem znacznie ponad godzinę, u nas przejazd tramwajem z pętli Sobieskiego na pętlę ogrody zajmuje 20 minut z przesiadką na moście teatralnym.
W pobliżu DS „Meteor” są Wydziały Uniwersytetu, parki, kina, infrastruktura sportowa, sklepy i instytucje. Sam DS „Meteor” zbudowany został w bardzo dobrym standardzie. Jako Samorząd jesteśmy otwarci na wszystkich chcących prowadzić rzeczową i merytoryczną dyskusję opierającą się na faktach. Nie poprzemy postulatu utrzymania Jowity” w użytkowaniu, gdyż nie chcemy mieć nikogo na sumieniu. Przewodnicząca Samorządu Studentów UAM Julia Przybyłowska poruszyła na Forum Uniwersytetów Polskich przy Parlamencie Studentów Rzeczypospolitej Polskiej temat „Jowity” i ogólnie pojętego kryzysu mieszkaniowego wśród studentów. Był to pierwszy krok w stronę utworzenia raportu o sytuacji pomocy materialnej, który zostanie przedłożony ministrowi ds. szkolnictwa wyższego z prośbą o pilne zajęcie się sprawą.
W 2018 roku ówczesny Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosław Gowin przeforsował w Sejmie tzw. Konstytucję dla Nauki czy też Ustawę 2.0. Ta ustawa, tj. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, zastąpiła dawną ustawę z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym. W ustawie z 2005 roku istniały liczne rozwiązania umożliwiające dotowanie akademików, których nie ma obecnie. Każda uczelnia dostaje z ministerstwa co roku pieniądze z funduszu pomocy materialnej, które w obecnym stanie prawnym mogą być przeznaczane wyłącznie na stypendia rektora, zapomogi, stypendia dla osób z niepełnosprawnościami i stypendium socjalne. Według starej ustawy pieniądze z tego funduszu mogły być przeznaczane także na cele akademików – na pensje dla pracowników, na funkcjonujące w nich stołówki, na remonty, media etc. Na gruncie nowej ustawy uczelnie nie mają takiej możliwości, a niewykorzystane kwoty z funduszu pomocy materialnej wracają do ministerstwa. Studenckiej Inicjatywie Mieszkaniowej i Koło Młodych Inicjatywy Pracowniczej, mając na względzie ich możliwości i zasięg oddziaływania, proponujemy wspólne działanie w celu złożenia obywatelskiego projektu ustawy, który przywróciłby uczelniom szerokie prawne możliwości finansowania i dotowania akademików.
Jako Samorząd pozostajemy do dyspozycji. Zarazem nie możemy poprzeć postulatu utrzymania „Jowity” i nie możemy godzić się na taki charakter akcji protestacyjnych. Nie możemy zaakceptować faktu, że pracownicy „Jowity” przychodzą do pracy, bojąc się o własne bezpieczeństwo. Nie akceptujemy faktu siłowego wyważania drzwi do zamkniętych pomieszczeń (wcześniej niedostępnych dla protestujących) oraz wymuszania na osobach uprawnionych wydawania kluczy do kolejnych pomieszczeń.
Wbrew postulatom protestujących nie zamierzamy się także wycofać z naszej działalności na rzecz studentów – każdego dnia zapewniamy im wsparcie w procesie uczenia się, animujemy kulturę studencką, podejmujemy interwencje u władz Wydziałów i Uczelni, działamy na rzecz ochrony praw studentów i wiele więcej.
Nie porzucimy naszych statutowych i ustawowych zadań pod żadnym naciskiem.
Samorząd Studentów UAM
Zapoznaj się z oświadczeniem - plik .pdf
Warszawa, 14 grudnia 2023 r.
Oświadczenie Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej ws. wydarzeń toczących się obecnie wokół Domu Studenckiego Jowita.
Drogie Studentki, Drodzy Studenci, Drogie Osoby studiujące,
z uwagą obserwujemy wydarzenia, które mają miejsce w domu studenckim "Jowita" w Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Do tej pory działania Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej w tej sprawie skupiały się wokół stałego kontaktu z Samorządem Studentów UAM w Poznaniu oraz udzielania wsparcia merytorycznego w podejmowanych czynnościach, jednak eskalacja konfliktu sprawiła, że jako ustawowy reprezentant wszystkich studentów i studentek w naszym kraju, pragniemy wyrazić zaniepokojenie sytuacją oraz podkreślić wagę poszukiwania konstruktywnego rozwiązania w drodze otwartej dyskusji.
Rozumiejąc intencje protestujących studentek i studentów, chcemy podkreślić, że nieodpowiednie formy wyrażania postulatów mogą prowadzić do napięć oraz zakłóceń w życiu akademickim, które mają wpływ na funkcjonowanie wszystkich studentek i studentów. Po rozmowach z przedstawicielami samorządów studenckich działających w ośrodkach akademickich w całej Polsce wiemy, że protesty w domu studenckim ,,Jowita" oddziałują negatywnie na społeczność studencką.
Wierząc w możliwość nieskrępowanego prowadzenia dialogu akademickiego, jesteśmy gotowi do pełnego zaangażowania się w konflikt powstały między protestującymi, a władzami rektorskimi, poprzez uczestniczenie w rozmowach mających na celu znalezienie konstruktywnego i pokojowego rozwiązania sytuacji w domu studenckim "Jowita". Naszym priorytetem jest dążenie do powszechnego dostępu do godziwych warunków mieszkaniowych, sprzyjających nauce i rozwojowi studentek i studentów. Wartym podkreślenia w tym miejscu jest fakt, że każdy dom studencki musi spełniać niezbędne normy, które dopuszczają go do bezpiecznej eksploatacji. W przypadku DS "Jowita" niepodważalnym jest fakt braku spełnienia tych norm, co uniemożliwia zamieszkiwanie w nim.
Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej jest otwarty na wszelkie inicjatywy, które zmierzają do osiągnięcia porozumienia i rozwiązania sytuacji w sposób, który będzie służył dobru całej społeczności akademickiej. Podkreślamy ponownie naszą pełną gotowość do wzięcia udziału w rozmowach i wsparciu stron w zakończeniu sporu.
Należy również mieć na uwadze, że zgodnie z art. 110 ust. 3 i 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, wyłącznie Samorząd Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest reprezentantem ogółu studentów uczelni, a także prowadzi działalność w zakresie studenckich spraw socjalno-bytowych. Parlament Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, stojąc na straży prawa powszechnie obowiązującego w zakresie zapewniania dobrobytu studentów, pragnie zagwarantować pełne wsparcie dla działań Samorządu Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, a także zaapelować o umożliwienie mu działań w przedmiotowej sprawie. Działania innych organizacji prowadzą w widoczny sposób do coraz większej eskalacji konfliktu, działając tym samym na szkodę studentek i studentów. W tym miejscu przypominamy, że zgodnie z art. 106 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce "Akcję protestacyjną lub strajk może podjąć samorząd studencki, PSRP lub stowarzyszenie o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszające wyłącznie studentów". W związku z tym prosimy organizacje niespełniające powyższych przesłanek o zaprzestanie swoich działań oraz umożliwienie realizacji działań podmiotom do tego uprawnionym.
Apelujemy o zakończenie sporów w sposób pokojowy. Wierzymy, że wspólnymi siłami, poprzez szacunek dla różnych perspektyw oraz gotowość do kompromisu, możemy osiągnąć porozumienie, które będzie służyć dobru całej społeczności akademickiej.
Przewodniczący
Parlamentu Studentów Rzeczypospolitej Polskiej
Kewin Lewicki
Katowice, 14 grudnia 2023 r.
Oświadczenie Forum Uniwersytetów Polskich
Drodzy studenci, drogie studentki, drogie osoby studiujące, jako osoby reprezentujące środowisko studenckie polskich uniwersytetów klasycznych z niepokojem przyglądamy się ostatnim wydarzeniom mającym miejsce w Domu Studenckim „Jowita".
Jesteśmy niewątpliwie przekonani, że sytuacja socjalno-bytowa osób studiujących w Polsce uległa w ostatnich latach zdecydowanemu pogorszeniu, podobnie jak sytuacja finansowa polskich uczelni. Stajemy u progu wyzwania, którym jest zapewnienie dostępności do kształcenia na studiach każdej osobie, bez względu na sytuację materialną. Jasnym jest, iż jedynymi czynnikami kwalifikującym daną kandydatkę lub kandydata do podjęcia studiów powinny być wiedza, umiejętności i kompetencje społeczne zdobyte na wcześniejszych etapach edukacji.
Jednym z głównym problemów młodych ludzi jest sytuacja na rynku mieszkaniowym. U progu dorosłego życia borykamy się z problemami nieadekwatnie drogich i mało dostępnych mieszkań. Dlatego też w tym miejscu popieramy wszelkie postulaty mówiące o konieczności podjęcia działań mających na celu poprawę sytuacji mieszkaniowej osób studiujących. Niemniej istotne są pozostałe kwestie dotyczące chociażby stołówek studenckich, świadczeń pomocy materialnej czy konieczności modernizacji przestrzeni socjalnych w budynkach uczelni. Jest to bowiem nie tylko w interesie Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, ale - przede wszystkim - władz Rzeczypospolitej Polskiej, gdyż zapewnienie odpowiednich warunków do rozwoju młodych osób powinno być jednym z najważniejszych filarów państwa.
Z tego miejsca chcieliśmy jednak stanowczo przeciwstawić się wszelkim aktom wandalizmu i przemocy, do których dochodzi na terenie Domu Studenckiego Jowita". Wzywamy osoby protestujące do podjęcia dialogu z przedstawicielami Władz Uczelni i Samorządu Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Jesteśmy przekonani, iż tylko ta forma pozwoli na wypracowanie nowych, zadowalających rozwiązań mających na celu rozwiązanie zaistniałego problemu.
Jako delegatki i delegaci Forum Uniwersytetów Polskich wyrażamy również swoje poparcie dla przedstawicielek i przedstawicieli Samorządu Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, którzy swoimi codziennymi działaniami - także w ramach naszego Forum - wykazują się determinacją w pracy o lepszą przyszłość swoich koleżanek i kolegów. Jesteśmy przekonani, że przedstawiciele Samorządu Studentów są w stanie godnie i właściwie reprezentować społeczność studencką poznańskiego Uniwersytetu.
W imieniu Prezydium oraz Delegatek i Delegatów Forum Uniwersytetów Polskich
Przewodniczący Forum Uniwersytetów Polskich
Tomasz Janocha
Przewodniczący i Przewodniczące Samorządów Studenckich popierający oświadczenie:
- Bartosz GABRYCHOWICZ - Uniwersytet Rzeszowski
- Magdalena HERMAN - Uniwersytet Jagielloński w Krakowie
- Paulina JAMROZIK - Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
- Tomasz JANOCHA - Uniwersytet Śląski w Katowicach
- Jakub KIEDOS - Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
- Marcelina KRZOS - Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach
- Stanisław ŁOPADCZAK - Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
- Marcin ŁUKASZEWICZ - Uniwersytet Zielonogórski
- Franciszek POSACKI - Uniwersytet Opolski
- Aleksandra RADWAŃSKA - Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
- Aleksandra SIWIECKA - Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
- Arkadiusz SMUGOWSKI - Uniwersytet Wrocławski
- Piotr ZAREMBA - Uniwersytet Szczeciński
- Paweł ZDYBEL - Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
- Przemysław DYLEWSKI - członek Komisji Rewizyjnej FUniP
Oświadczenie Rady Samorządu Studentów Wydziału Studiów Edukacyjnych
Rada Samorządu Studentów Wydziału Studiów Edukacyjnych jako przedstawiciel społeczności studenckiej Wydziału Studiów Edukacyjnych podziela stanowisko Samorządu Studentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dotyczące działań związanych z okupacją Domu Studenckiego „Jowita".
Uważamy, że sytuacja dostępności do publicznych akademików uniwersyteckich jest niezadowalająca. Uważamy również jednak, że sposób walki aktywistów o DS „Jowita” oraz narracja obecna w sieci nie sprzyjała prowadzeniu dialogu z drugą stroną konfliktu.
Jesteśmy zdania, że dyskurs publiczny dotyczący standardu życia Studentów jest konieczny - podobnie jak rozważania dotyczące sposobów podwyższenia standardu życia Studentów. Nie popieramy natomiast charakteru i przebiegu akcji protestacyjnej, która w ostatnim czasie miała miejsce.
Rada Samorządu Studiów Edukacyjnych Wydziału Studiów Edukacyjnych stoi po stronie Studentów i popiera dochodzenie swoich praw i wyrażanie postulatów, niemniej nie wyrażamy aprobaty wobec sposobu działania pozbawionego przestrzeni na dyskusję.
Rada Samorządu Studentów Wydziału Studiów Edukacyjnych