Wiesław Myśliwski i Tomasz Bąk laureatami tegorocznej Poznańskiej Nagrody Literackiej. Tomasz Bąk został laureatem Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka! Nazwisko zwycięzcy poznaliśmy podczas Gali Poznańskiej Nagrody Literackiej, która odbyła się w środę, 15 maja, w Collegium Maius UAM. Jak już wcześniej informowaliśmy, tegorocznym laureatem Nagrody im. Adama Mickiewicza został Wiesław Myśliwski, jeden z największych polskich pisarzy, który otrzymał to wyróżnienie także podczas środowej gali.
Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015 roku, po śmierci Stanisława Barańczaka, Prezydenta Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny Rektor UAM. Składa się z dwóch części. Nagroda im. Adama Mickiewicza w wysokości 60 tysięcy zł przyznawana jest za całokształt twórczości, natomiast Nagroda-Stypendium im. Stanisława Barańczaka (40 tysięcy zł) trafia do twórców, którzy nie ukończyli 35 roku życia.
Gala rozpoczęła się od przeczytania fragmentów twórczości Mickiewicza i Barańczaka przez fundatorów nagrody. Rektor UAM prof. Andrzej Lesicki wybrał tekst Stanisława Barańczaka – tłumaczenie utworu Paula McCartneya "Lat 63". Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak zaprezentował wczesny wiersz Adama Mickiewicza pt. "Hej, radością oczy błysną".
W laudacji Nagrody im. Adama Mickiewicza, prof. Bogumiła Kaniewska mówiła o twórczości Wiesława Myśliwskiego: - Nie mogliśmy wybrać lepiej, bo nie ma wśród polskich pisarzy twórcy godniejszego nagrody Mickiewicza niż Wiesław Myśliwski – rozpoczęła. - Jego pisarstwo cechuje (…) niezwykły szacunek dla słowa, które nie tyle opowiada o świecie, ile stwarza go na nowo – po to, by przywrócić mu sens, by nadać znaczenie każdemu okruchowi ludzkiego życia. A jest ono, pokazuje Myśliwski, nieproste, rozpięte między biegunami starości i dzieciństwa, miłości i niespełnienia, śmierci i pasji życia, bólu i piękna, śmiechu i rozpaczy, ironii i powagi, czułości i goryczy, buntu i pokory, samotności i poczucia pełni, pamięci i historii, codzienności i święta… Z tego łańcucha antynomii człowiek buduje swój los, przekuwając przypadek w opowieść – dodała prof. Kaniewska.
Laureata Stypendium Stanisława Barańczaka przedstawił przewodniczący Kapituły Piotr Śliwiński: - Chciałbym długo chwalić wiersze młodego poety, który ma już w dorobku trzy książki, za to, że są zaangażowane, namiętne, krytyczne, lewicowe, skłócone ze światem, pesymistyczne, bo nie dają się nabrać na to, że wszystko idzie ku lepszemu i wygładzają się powierzchnie życia, a zarazem będąc podobnymi są całkiem inne, powiedziane po swojemu, precyzyjne - mówił. Prof. Śliwiński podkreślił jak bardzo interesująca mogłaby być rozmowa z wszystkimi nominowanymi na różne tematy dotyczące kultury, polityki i nie tylko. Jego zdaniem Mira Marcinów w „Historii polskiego szaleństwa” wzorowo połączyła naukę z literacką atrakcyjnością, chłód badaczki z temperamentem pisarki. Natomiast z Dawidem Szkołą, autorem "Galicyjskich żywotów. Opowieści o stracie, doli i pograniczu" profesor chętnie udałby się w podróż fizyczną i literacką po Galicji.
Wiesław Myśliwski w swoim wystąpieniu podkreślił, jak ważne jest dla niego otrzymanie Nagrody im. Adama Mickiewicza w murach Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza i w 100-lecie uczelni, w dodatku w Poznaniu, pierwszym dużym mieście, które odwiedził w młodości. - Być może to tylko splot okoliczności, ale dla mnie szczęśliwy – powiedział laureat. - Przy tej okazji przypomina się mi, że pierwszy raz w swoim życiu w wielkim mieście byłem właśnie w Poznaniu. Państwa jeszcze wtedy nie było na świecie, a ja chodziłem do gimnazjum. Miałem chyba 15-16 lat, samorząd szkolny wybrał, z licznego grona gimnazjum sandomierskiego kilka osób, w tym mnie, i wysłał nas na Targi Poznańskie. Mam nawet zdjęcie z tamtych lat, na których z ledwością się poznaję, ale jestem pewny, że to ja, na schodach Opery Poznańskiej. Zdjęcie jest sponiewierane, ale darzę je z sentymentem i od czasu do czasu popatruję na siebie, jaki byłem. Tamten młodzieńczy pobyt w Poznaniu spinam sentymentalną klamrą z pobytem obecnym i otrzymaniem nagrody Miasta Poznań.
Tomasz Bąk zacytował fragment twórczości patrona otrzymanej nagrody oraz dziękował wszystkim, którzy przyczynili się do wydania przez laureata książki "Utylizacja. Pęta miast". - Jest to dla mnie sytuacja szczególna, bo właśnie taki charakter ma dla mnie twórczość autora, który patronuje tej nagrodzie. Te wersy z uporu i oporu, które pozostawił nam Stanisław Barańczak, nie tylko nie tracą na aktualności, ale także, chyba niestety, mogą być analizowane w nowych kontekstach, w kontekstach, których prawdopodobnie wolelibyśmy sobie oszczędzić - mówił.
Podczas gali wykład pod tytułem „Nowe szaty literatury” wygłosiła prof. Inga Iwasiów. Galę Poznańskiej Nagrody Literackiej uatrakcyjnił także występ zeszłorocznego laureata Stypendium, Szczepana Kopyta. Tym razem zaprezentował on zebranym swoją twórczość muzyczną.
LAUREAT NAGRODY IM. ADAMA MICKIEWICZA
Wiesław Myśliwski – ur. w 1932 r. w Dwikozach pod Sandomierzem; prozaik, dramaturg, scenarzysta, redaktor. Jeden z największych żyjących pisarzy polskich.
Dorobek literacki:
Nagi sad, Warszawa 1967.
Pałac, Warszawa 1970.
Złodziej, „Dialog” 1973, nr 7.
Klucznik, „Dialog” 1978, nr 6.
Kamień na kamieniu, Warszawa 1984.
Drzewo, „Twórczość” 1988, nr 7; Wydawnictwo Glob, Szczecin 1989.
Widnokrąg, Warszawa 1996 (uhonorowany w 1997 roku Nagrodą Nike).
Requiem dla gospodyni, Warszawa 2000.
Traktat o łuskaniu fasoli, Kraków 2006 (uhonorowany w 2007 roku Nagrodą Nike, Nagrodą Literacką Gdynia i nagroda TV Kultura, nagrodą miesięcznika „Odra”).
Ostatnie rozdanie, Kraków 2013.
Ucho igielne, Kraków 2018.
LAUREAT NAGRODY-STYPENDIUM IM. STANISŁAWA BARAŃCZAKA
Tomasz Bąk – ur. w 1991 r. w Tomaszowie Mazowieckim, poeta. Dwukrotnie nominowany do nagrody głównej Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego im. Jacka Bierezina. Laureat Konkursu Poetyckiego im. Klemensa Janickiego w 2011 za projekt tomu „Kanada”. Po ukazaniu się tomu Kanada otrzymał III nagrodę VIII Ogólnopolskiego Konkursu Literackiego "Złoty Środek Poezji" (2012) na najlepszy poetycki debiut książkowy roku 2011 oraz Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius 2012 za debiut roku. W 2017 roku nominowany do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej za tom „[beep] generation” i do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius za tom „Utylizacja. Pęta miast” (2019). Mieszka we Wrocławiu.
Dorobek:
Kanada, Poznań 2011.
[beep] Generation, Poznań 2016.
Utylizacja. Pęta miast, Poznań 2018.
W latach ubiegłych laureatami Nagrody im. Adama Mickiewicza zostali: Zbigniew Kruszyński, Erwin Kruk, Tadeusz Sławek oraz Anna Bikont, a laureatami Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka – Kira Pietrek, Magdalena Kicińska, Małgorzata Lebda i Szczepan Kopyt.
W skład kapituły PNL wchodzą: prof. Inga Iwasiów, prof. Bogumiła Kaniewska, prof. Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki, Jarosław Mikołajewski, prof. Piotr Śliwiński (przewodniczący), prof. Szymon Wróbel i dr hab. Marcin Jaworski (sekretarz).
Organizatorami wydarzenia byli: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Fundacja UAM, Miasto Poznań oraz Centrum Kultury Zamek.
Dodatkowe informacje znajdują się na stronie: http://poznanskanagrodaliteracka.pl/
Fot. Przemysław Stanula
