W środę Miasto Poznań podpisało umowę na budowę Centrum Szyfrów Enigma z konsorcjum: Atrem S.A., Firma Budowlana Dota oraz New Amsterdam Sp. z o.o. Nowa atrakcja miasta powstanie w samym jego sercu - w budynku Collegium Martineum UAM, przy skrzyżowaniu ulic Św. Marcin i Kościuszki. Pierwsi zwiedzający będą mogli przekroczyć próg Centrum już w 2021 roku.
Wybór miejsca nie jest przypadkowy. Tam, gdzie dziś znajduję się gmach Collegium Martineum, przed wojną zlokalizowany był oddział biura szyfrów Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. To właśnie w nim pracowali Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski - matematycy, którzy złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej.
- Centrum Szyfrów Enigma z jednej strony ma upamiętniać pracę poznańskich kryptologów, z drugiej zaś jego zadaniem będzie edukacja młodzieży w zakresie matematyki, informatyki czy programowania - mówi Mariusz Wiśniewski, zastępca prezydenta Poznania i dodaje: - W ten sposób chcemy podkreślić wkład uczelni, która dała światu tak wybitne postaci, jak nasi matematycy, a także budować lokalny patriotyzm, łączący różne grupy społeczne. Bez wątpienia Centrum już niedługo stanie się jedną z największych atrakcji turystycznych Poznania.
Ekspozycja będzie podzielona na strefy tematyczne, wyposażone w interaktywne i multimedialne stanowiska oraz tradycyjne eksponaty. Oprócz zwiedzania indywidualnego, odbywać się będą także zajęcia dla grup zorganizowanych oraz otwarte wykłady.
- Zwiedzający będą mogli przejść kurs szyfrów, poznać metody utajniania informacji na działającym modelu Enigmy i dowiedzieć się jak wyglądały początki działalności polskich kryptologów – mówi Grzegorz Kamiński, dyrektor Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta UMP. - Istotną częścią Centrum będzie także ekspozycja poświęcona bardziej współczesnym zagadnieniom jak programowanie czy bezpieczeństwo w sieci.
Inwestycja powstaje przy współpracy z Uniwersytetem im. Adama Mickiewicza. - Bardzo się cieszę, że w budynku Collegium Martineum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, znajdzie się Centrum Szyfrów Enigma im. trzech poznańskich kryptologów, którzy studiowali na Uniwersytecie Poznańskim. Przypomnę, że UAM użyczył ponad 1000 metrów kwadratowych pod przyszłe Centrum, ponadto zwiększył nakłady na remonty i unowocześnienie Collegium, aby mogła rozpocząć się tak oczekiwana inwestycja. Lokalizacja Centrum nie jest przypadkowa – przed wojną, to właśnie w tym miejscu mieściła się poznańska filia wojskowego Biura Szyfrów, w której pracowali przyszli pogromcy Enigmy. Pod koniec lat 40 na narożniku ul. Kościuszki i Św. Marcin stanął obecny budynek, początkowo nie przeznaczony na potrzeby Uniwersytetu. Od 1990 roku, dzięki studentom i pracownikom UAM, udało się przejąć ten budynek i ulokować w nim Wydział Historyczny. Tej funkcji budynek nie pełni już od 4 lat, ale to nie oznacza, że stoi opustoszały – nadal odbywają się tutaj zajęcia, ulokowane są rozmaite agendy ogólnouniwersyteckie, a ulica Święty Marcin, wbrew powszechnym obawom, nie tylko się nie wyludnia, ale dzięki rewitalizacji przeprowadzonej przez miasto – przeżywa swój renesans. Skoro tak – mam nadzieję, że Collegium Martineum, wraz z Centrum Szyfrów Enigma, będzie perełką tej ulicy – dodaje prof. Tadeusz Wallas, prorektor UAM.
W ramach inwestycji zmodernizowane zostaną wnętrza gmachu. Oprócz ich nowej aranżacji i remontu instalacji, zostanie również poprawiona jego dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Wykonawcą robót jest konsorcjum trzech firm: Atrem, Firma Budowlana Dota oraz New Amsterdam.
- Bardzo nas cieszy, że Miasto Poznań oraz Uniwersytet obdarzyli nas zaufaniem i wybrali do realizacji tego ważnego zadania. W ciągu swojej dwudziestoletniej historii Atrem wykonał wiele instalacji dla różnorodnych obiektów. Z bardziej znanych inwestycji możemy się pochwalić uczestnictwem przy budowie Stadionu Miejskiego, licznych obiektach biurowych i użyteczności publicznej, w tym realizacją dla miejskiej spółki Aquanet - podkreśla Andrzej Goławski, prezes zarządu Atrem S.A. - Wspólnie z partnerami tworzymy konsorcjum z bogatym doświadczeniem w swoich dziedzinach - ogólnobudowlanym i modernizacyjnym (Dota) oraz w aranżacji ekspozycji muzealnych (New Amsterdam). Jesteśmy przekonani, że taki skład zagwarantuje zakończenie projektu sukcesem.
Przetarg na wybudowanie Centrum Szyfrów Enigma ogłoszono w czerwcu tego roku. Na realizację inwestycji chciano pierwotnie przeznaczyć kwotę w wysokości 27 465 093 zł. W ramach przetargu do Biura Koordynacji Projektów i Rewitalizacji Miasta wpłynęła 1 oferta na kwotę 29 237 100 zł. Z uwagi na to, jak ważna jest budowa Centrum, inicjatorzy projektu - Miasto Poznań i Uniwersytet im. Adama Mickiewicza postanowili zwiększyć środki na ten cel i tym samym przyspieszyć jego powstanie.
Projekt jest realizowany w ramach Działania 4.4 Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, we współpracy z UAM oraz środowiskami społecznymi popularyzującymi historię polskiej myśli naukowej i technicznej.
fot. Przemysław Stanula
