Dziś, 18 marca obchodzimy Europejski Dzień Mózgu. Prof. Macieja Błaszaka z Wydziału Filozoficznego UAM zapytaliśmy o to, co dzieje się w mózgu, kiedy chcemy dokonać zmian. Dlaczego tak trudno jest wprowadzić zmianę w życiu, mimo że dobrze wiemy, co powinniśmy zrobić?
– Kluczem może być psychologia zmiany, która wskazuje na trzy fundamentalne aspekty: kontekst, rozum i emocje – odpowiada prof. Maciej Błaszak.
Oto jego komentarz:
Uważam, że kluczowym wyzwaniem jest znalezienie skutecznego sposobu na dokonywanie zmian. Często skupiamy się na informowaniu ludzi, ale to nie prowadzi do zmiany ich zachowań. Istnieją trzy istotne aspekty, które warto brać pod uwagę. Pierwszy dotyczy kontekstu, czyli otoczenia, w którym działamy. Często popełniamy błąd atrybucji, przypisując niepowodzenia konkretnym osobom, podczas gdy prawdziwe przyczyny leżą w otoczeniu. Psychologia zmian podkreśla, że to, co wydaje się problemem indywidualnym, często ma swoje źródło w sytuacji zewnętrznej.
Kolejnymi ważnymi elementami są rozum i emocje. Kluczowe jest dotarcie do osób za pomocą jasnych sygnałów, które wskazują, jakie działania należy podjąć. Często to, co postrzegane jest jako lenistwo, wynika z braku motywacji, spowodowanego niedostatecznym zaangażowaniem emocjonalnym. Aby skutecznie wpływać na emocje, należy używać konkretnych, życiowych przykładów, zamiast abstrakcyjnych danych. Przykładowo, liczby dotyczące ofiar wojny mogą nie wywoływać silnych reakcji, w przeciwieństwie do osobistych historii poszczególnych osób, które potrafią poruszyć i zmotywować do działania.
Warto również uświadamiać sobie, że opór wobec zmian często wynika z braku pewności co do kierunku działań. Niejasne sygnały mogą powodować, że ludzie czują się zagubieni i niezdolni do podjęcia odpowiednich kroków. Tylko poprzez skuteczne angażowanie systemu emocjonalnego, możemy przełamać ten opór i zachęcić do zmiany.
fot. Martyna Płaczek
