15 lutego, w Auli Lubrańskiego Collegium Minus, 50-lecie pracy naukowej i dydaktycznej świętowała prof. Ilona Czamańska z Wydziału Historii UAM. Wydarzenie było tym bardziej wyjątkowe, że, z uwagi na liczne grono przyjaciół i współpracowników Jubilatki spoza Poznania i spoza Polski, zorganizowano je w formie hybrydowej.
- Tego rodzaju uroczystości skłaniają z reguły do podsumowań. Ja nie czuję się na nie jeszcze gotowa - mówiła prof. Ilona Czamańska w swoim wystąpieniu. - Wiem, że muszę wyhamować, ale to dla mnie bardzo trudne. Właściwie zupełnie sobie tego nie wyobrażam - podkreślała Jubilatka.
- Te osoby, które miały okazję Panią Profesor poznać lepiej, wiedzą, że odgrywała i odgrywa bardzo ważną rolę w środowisku historycznym, ponieważ łączy zainteresowania naukowe, które nie są popularne. Ale dzięki temu powoduje, że nasz ogląd historii ojczystej był zawsze trochę szerszy. Bo doskonale wiemy, że łączyła zainteresowania dziejami staropolskimi, Rzeczypospolitej, z zainteresowaniami ziemiami ościennymi, pokazując nam wszystkim, że przodkowie nasi żyli w trochę szerszej konstelacji - mówił prof. Rafał Witkowski, prorektor UAM. - Pani Profesor Czamańska miała zawszę tę zaletę, że mówiła o poważnych sprawach związanych z historią w sposób czasami wesoły, humorystyczny. Potrafiła wpleść i poezję do tekstów czy wystąpień stricte naukowych. W tym, co pisała, zawsze było czuć jej naukowe zainteresowania, ale także jej charakter osoby niezwykle miłej, sympatycznej, ciepłej. Takiej, która zawsze potrafiła zjednać sobie grono słuchaczy - wspominał prorektor.
Prof. Józef dobosz, dziekan Wydziału Historii, przedstawił sylwetkę Jubilatki, mówiąc m.in.: - Od jej pierwszych kroków na UAM minęło już nieco czasu, a dla historyka wszak czas to tworzywo podstawowe. Dla opowieści o Ilonie Czamańskiej nie jest to jednak tworzywo najważniejsze, na plan pierwszy wysuwają się ludzie, ich czyny, przewagi i słabości; a dalej miejsca - mówił prof. Dobosz.
W obszarze zainteresowań badawczych prof. Ilony Czamańskiej znajdują się takie zagadnienia, jak:
- Wołosi i prawo wołoskie – badania nad Wołochami w Europie Południowo-Wschodniej prowadzone we współpracy z ośrodkami naukowymi w Rumunii, Macedonii, Chorwacji, Słowacji, Węgier, Ukrainy;
- Historia i kultura państw rumuńskich – dzieje Mołdawii i Wołoszczyzny, dzieje Besarabii, dzieje Siedmiogrodu jako samodzielnego państwa i części Królestwa Węgier;
- Polsko-rumuńskie związki genealogiczne – m. in. dzieje rodzin Mohyła (Movilă), Costin, Stroici, Barnovschi, Murguleţ;
- Kultura staropolska i jej związki z Europą Południowo-Wschodnią – historia i tradycja ludów bałkańskich w literaturze staropolskiej, kultura polska na Bałkanach;
- Historia i kultura Słowian Południowych do XVIII wieku – dzieje państw słowiańskich na Bałkanach, dzieje Słowian pod panowaniem tureckim.
Podczas uroczystości naukowczyni otrzymała okolicznościową Księgę. W czasopiśmie “Balcanica Posnaniensia” opublikowany został życiorys Jubilatki: https://doi.org/10.14746/bp.2022.29.1
Fot. Adrian Wykrota
