Fulbright Writer-in-Residence powstanie na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. 10 czerwca Rektorka UAM prof. Bogumiła Kaniewska oraz Dyrektorka Wykonawcza Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta Justyna Janiszewska podpisały umowę w tej sprawie.
- Fakt, że pierwsza w historii polskiego szkolnictwa wyższego rezydencja pisarska bezpośrednio afiliowana przy uniwersytecie zostaje powołana właśnie na UAM po raz kolejny stawia naszą uczelnię w awangardzie jednostek, które chcą odpowiadać na potrzeby współczesności, nie tylko w wymiarze techniczno-technologicznym, choć jest on ważny, ale i humanistycznym - mówiła JMR prof. Bogumiła Kaniewska. - Cieszę się, że UAM będzie miał szanse gościć wybitnych amerykańskich pisarzy i pisarki, którzy nie tylko będą realizować własne zamierzenia artystyczne, ale i wejdą w dialog z naszymi studentami, ze wspólnotą uniwersytecką i z mieszkańcami miasta. Zaczynamy od jednego semestru co roku, ale nasze apetyty rosną, ponieważ i sama literatura nie tyleż badana, co czytana, jest przewodnikiem w tym, jak dobrze wzrastać – już od pierwszych książek czytanych nam przez rodziców, po dzieła przeznaczone dla starszych czytelników i czytelniczek. Powołane przeze mnie niedawno Centrum Afirmacji Literatury, które będzie operatorem rezydencji, jest wyrazem tego przekonania - dodała Pani Rektor.
- Ten program, ta wspólna inicjatywa Uniwersytetu, do której zostaliśmy zaproszeni, łączy wszystko, na czym nam w Komisji Fulbrighta zależy - podkreślała Justyna Janiszewska. - Chcemy być obecni w tych inicjatywach, które przyczyniają się do transferu najlepszych praktyk ze Stanów Zjednoczonych do Polski i z Polski do Stanów Zjednoczonych. Mam nadzieję, że sprostamy temu wyzwaniu, że będziemy co roku w stanie zrekrutować, zapewnić Uniwersytetowi jak najlepszych wykładowców, artystów pisarzy, którzy będą tutaj reprezentować kulturę amerykańską, ale też pewną kulturę twórczości - mówiła Dyrektorka Komisji.
Wydarzenie zaszczyciła swoją obecnością także Monica Damberg-Ott, Deputy Cultural Attache Ambasady USA w Polsce, która podkreślała: - To nie przypadek, że Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu może poszczycić się tak dużą liczbą absolwentów Fulbrighta. Od momentu powstania programu, UAM odegrał kluczową rolę w powodzeniu programu Fulbrighta w Polsce. Z UAM pochodzi 88 polskich stypendystów Fulbrighta.
Dyrektor Centrum Afirmacji Literatury, dr Krzysztof Hoffmann podziękował JMR prof. Bogumile Kaniewskiej oraz Dyrektorce Komisji Fulbrighta Justynie Janiszewskiej za to, że jak powiedział - Choć wiem, że się nie umówiły, to brzmiały, jakby się umówiły, gdy na pomysł utworzenia rezydencji spytały, każda z osobna “Świetnie, to jak to zrobić?”
Fulbright Writer-in-Residence at AMU to pierwsza taka inicjatywa w historii polskiego szkolnictwa wyższego, afiliowana bezpośrednio przy uniwersytecie. Adresowana jest do pisarzy ze Stanów Zjednoczonych, niezależnie od stopnia kariery. Pierwszy(a) stypendyst(k)a przyjedzie na 4,5 miesiąca na UAM w semestrze wiosennym 2025/26. Będzie prowadzić zajęcia ze studentami specjalności artystycznoliterackiej na kierunku filologia polska oraz na kierunku sztuka pisania na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej; weźmie także udział w wykładach otwartych i dyskusjach panelowych oraz w Festiwalu Fabuły 2026. Inicjatywa jest współfinansowana przez UAM i Polsko-Amerykańską Komisję Fulbrighta. Proces selekcji kandydata(tki) znajduje się po stronie Komisji.
Operatorem Fulbright Writer-in-Residence at Adam Mickiewicz University będzie Centrum Afirmacji Literatury, które funkcjonuje na uczelni od 1 grudnia 2023 roku. Do zadań nowopowstałego Centrum należy prowadzenie interdyscyplinarnych badań w zakresie: sztuki pisania, kształcenia w zakresie sztuki pisania, literatury jako jednej z kluczowych instytucji dyplomacji kulturalnej, reguł i warunków twórczości literackiej. W składzie Rady Programowej CAL znaleźli się: Dyrektor CAL dr Krzysztof Hoffmann (WFPiK UAM), Dyrektorka Wykonawcza Komisji Fulbrighta Justyna Janiszewska, a także współtwórcy Centrum: prof. Piotr Śliwiński i prof. Marcin Jaworski z WFPiK.
Fot. Martyna Płaczek