Prof. Mariusz Lamentowicz z Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM został laureatem Nagrody za Osiągnięcia Badawcze im. Josepha Leidy’ego, przyznawanej przez International Society for Testate Amoeba Research (ISTAR) wybitnym naukowcom, w uznaniu ich dorobku w dziedzinie badań nad amebami skorupkowymi (testate amoebae). To prestiżowe wyróżnienie trafia do badaczy znajdujących się na średnim lub późniejszym etapie kariery naukowej, którzy wnieśli znaczący wkład w rozwój tej specjalistycznej dziedziny.
Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się 26 czerwca, podczas konferencji ISTAR, zorganizowanej na Brock University w Kanadzie.
Nagroda im. Josepha Leidy’ego upamiętnia postać Josepha Leidy’ego (1823–1891) – wybitnego amerykańskiego uczonego, który odegrał kluczową rolę w rozwoju takich dziedzin jak paleontologia kręgowców, parazytologia, anatomia, medycyna sądowa i protozoologia. Szczególne znaczenie dla badań nad amebami skorupkowymi miała jego przełomowa publikacja z 1879 roku pt. Freshwater Rhizopods of North America („Słodkowodne korzenionóżki Ameryki Północnej”), której znakomite ilustracje do dziś pozostają cennym źródłem odniesienia dla współczesnych naukowców. Joseph Leidy odznaczał się niezwykle szeroką wiedzą z zakresu historii naturalnej i odegrał kluczową rolę w jej kształtowaniu. Jego dorobek obejmuje około 1500 publikacji naukowych i monografii. Był pionierem w wykorzystywaniu mikroskopu w badaniach biologicznych, przyczyniając się do jego upowszechnienia jako podstawowego narzędzia pracy naukowej. Leidy pozostaje jedną z najbardziej znaczących postaci w historii nauk przyrodniczych.
To kolejny sukces prof. Mariusza Lamentowicza, który 26 czerwca znalazł się także w gronie nowych członków rzeczywistych i członków korespondentów Polskiej Akademii Nauk.
Mariusz Lamentowicz jest przyrodnikiem, geografem i paleoekologiem, profesorem nauk ścisłych i przyrodniczych, pracownikiem naukowym Instytutu Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także kierownikiem Pracowni Ekologii Zmian Klimatu. Specjalizuje się w paleoekologii mokradeł i ekologii ameb skorupkowych, koncentrując się na wpływie zmian klimatu i działalności człowieka na ekosystemy podmokłe, zwłaszcza torfowiska. Jest autorem licznych publikacji naukowych i jednym z najczęściej cytowanych polskich naukowców w dziedzinie nauk o Ziemi i środowisku według bazy danych Scopus. W 2023 r. znalazł się na liście 2% najczęściej cytowanych naukowców na świecie według Rankingu Stanforda. Badania prowadził między innymi w Ameryce Środkowej, Amazonii, na Falklandach i Syberii, w krajach bałtyckich, Szwajcarii i Czechach. Jako jeden z pierwszych w Polsce wykorzystał bioindykacyjne właściwości ameb skorupkowych w rekonstrukcjach paleoekologicznych. Był także członkiem grupy badawczej, która jako pierwsza wysnuła tezę, że skorupki ameb skorupkowych służą nie tylko do obrony, ale także do ataku na ofiarę.
