Czy ślad ogona może być pomocny w badaniach nad przeszłością? Zespół naukowców (m.in. z Państwowego Instytutu Geologicznego, Uniwersytetu Warszawskiego i Uniwersytetu Wrocławskiego) opublikował w czasopiśmie Biology Letters artykuł dotyczący odkrycia śladu pokrytego łuskami ogona diadektida. Jak podaje portal Nauka w Polsce, odkrycie sugeruje, że łuski, które pomogły zwierzętom wyjść na ląd i go podbić, wyewoluowały wcześniej niż sądzono. O komentarz poprosiliśmy prof. Szymona Konwerskiego, kierownika Zbiorów Przyrodniczych na Wydziale Biologii UAM, który podkreśla, jak ważne w badaniach są właśnie skamieniałości śladowe:
- Poznawanie tajemnic historii życia na naszej planecie wiąże się z wielkimi wyzwaniami dla naukowców. Do najtrudniejszych należy radzenie sobie z fragmentarycznością zapisu kopalnego. Skamieniałości – „twarde dowody ewolucji” – dostarczają przeważnie jedynie części informacji niezbędnych do rekonstruowania form wymarłych - przypomina naukowiec. Jak mówi, w przypadku kręgowców fosylizacji ulegają zwykle szkielety, i to one są głównym źródłem wiedzy o większości taksonów. Takie szczątki organizmów określa się mianem skamieniałości strukturalnych. - Opublikowany w czasopiśmie Biology Letters artykuł dotyczący struktur pokrywających skórę paleozoicznych płazów - lepospondyli, oraz diadektomorfów - zwierząt o cechach przejściowych między płazami i gadami, uświadamia nam jednak, że niezwykle ważne w odtwarzaniu przeszłości są także ichnoskamieniałości (skamieniałości śladowe), czyli wszelkie ślady pozostawione przez żyjące niegdyś organizmy – zarówno tropy, jak i – w tym konkretnym przypadku – odciski skóry - podkreśla prof. Szymon Konwerski. - Dzięki takim odkryciom możemy w dość dokładny sposób określić, kiedy u czworonogów pojawiły się w skórze struktury umożliwiające uniezależnienie się od środowiska wodnego poprzez ograniczenie utraty wody. Warto podkreślić, że najczęściej nie można precyzyjnie powiązać skamieniałości strukturalnych ze skamieniałościami śladowymi, w związku z czym stosuje się w przypadku tych drugich systematykę z osobnymi kategoriami taksonomicznymi – ichnorodzajami i ichnogatunkami. Biolog badający współczesne zwierzęta większość informacji niezbędnych do ich zaklasyfikowania odnajdzie w budowie zewnętrznej. Paleobiolog, z konieczności, ogranicza się najczęściej do struktur szkieletowych. Możliwość poznania budowy powierzchni skóry wymarłego zwierzęcia to okazja, która zdarza się niezwykle rzadko! - zaznacza naukowiec z UAM.
Fot. Martyna Płaczek
Artykuł w Biology Letters: https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbl.2024.0041
Artykuł na portalu Nauka w Polsce: https://naukawpolsce.pl/aktualnosci/news%2C103745%2Cplaz-sprzed-300-mln-lat-z-ogonem-pokrytym-luskami-nowy-trop-w-temacie
