Marcin Świetlicki został laureatem Poznańskiej Nagrody Literackiej im. Adama Mickiewicza 2024. Nominacje do Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka 2024 otrzymali: Piotr Sadzik, Aga Zano oraz Justyna Kulikowska.
Nazwiska laureata i nominowanych poznaliśmy na konferencji prasowej w gabinecie Rektor UAM prof. Bogumiły Kaniewskiej. Kapituła Poznańskiej Nagrody Literackiej (PNL) doceniła tom wierszy Świetlickiego “Sierotka”. Sylwetkę zdobywcy Nagrody im. Adama Mickiewicza przedstawił prof. Marcin Jaworski, przewodniczący Kapituły PNL.
- Świetlicki już kilka razy bywał wchłaniany przez historię literatury. Za każdym razem skutecznie się wymykał - mówi w uzasadnieniu pan profesor. - Na przełomie lat 80. i 90., buntując się przeciw tak odchodzącemu reżimowi, jak nowemu porządkowi społecznemu, stworzył język, którym się mówiło na ulicy, w wojsku czy na uniwersytecie, który się naśladowało w literaturze w ogóle, nie tylko w poezji. Będąc poetą ostentacyjnie i prowokacyjnie apolitycznym, był przez polityków wciągany i wyrzucany ze szkolnego kanonu. Od początku swojej twórczości wydając niskonakładowe tomiki, nagrywa popularne płyty i gra koncerty. Jest jedną z najważniejszych postaci polskiej kultury po roku 1989. Ma wyjątkowy słuch, rejestruje zmieniającą się polszczyznę, którą zamienia w mocne wiersze. Pisze o sprawach podstawowych – miłości i śmierci, ojcostwie i dzieciństwie, ojczyźnie i kulturze językiem prostym, artystycznie precyzyjnym, znakomicie brzmiącym w głośnej lekturze i do muzyki, osobnym, nie do podrobienia.
Tak o twórczości laureata pisze prof. Piotr Śliwiński, członek Kapituły PNL: “Świetlicki nie ma osobowości dramatycznej, to nałogowy ironista. Ale w typie romantycznym, traktującym ironię jak „medium przekraczania” danych tu i teraz warunków w stronę… Nie jestem pewien, czy chodzi o absolut, czy tajemnicę śmierci, czy może tylko i aż o istnienie, które odczuwa siebie mocno i na własnych zasadach. Czy Mickiewiczowi nad brzegiem Lemanu mogłaby przyjść z odsieczą jakakolwiek nagroda? Marcin Świetlicki został laureatem Nagrody im. Adama Mickiewicza, bo ma niespotykany dar widzenia i słyszenia znaczeń w tym, co dla innych jest milczące i niewidzialne”.
Prezydent Poznania Jacek Jaśkowiak zaprezentował nominacje do Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka.
Piotr Sadzik otrzymał nominację za monografię “Regiony pojedynczych herezji. Marańskie wyjścia w prozie polskiej XX wieku”, a także za przekłady i badania nad pisarstwem Jacques'a Derridy. Nominowany jest krytykiem literackim, eseistą, pracownikiem Wydziału Polonistyki UW, jurorem Nagrody Literackiej m. st. Warszawy. Współredaktor m.in. Widm Derridy i redaktor tomu Imiona anomii. Literatura wobec doświadczenia stanu wyjątkowego. Autor kilkudziesięciu artykułów naukowych i kilku opracowań edytorskich.
Aga Zano została nominowana za m.in. za przekłady Bernardine Evaristo, Joshuy Cohena czy Charlesa Yu. Zano jest tłumaczką z języka angielskiego na polski i z polskiego na angielski. Stypendystka Literature Ireland, Queen’s University Belfast i University of Edinburgh. Należy do grona najbardziej utalentowanych tłumaczek w Polsce. Wiele z jej przekładów wymagało ogromnej wrażliwości językowej i wypracowania oryginalnych i spójnych rozwiązań, które poszerzały granice polszczyzny. Jednocześnie Zano Imponuje słuchem literackim, wyczuciem
Justyna Kulikowska, poetka została nominowana za za tom „Obóz zabaw”. Jest autorką tomów Hejt i inne bangery (2018), Tab_s (2020), gift. z Podlasia (2021) i Obóz zabaw (2023). Poetka była Nominowana do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (2022, 2024), do Nagrody Literackiej „Nike” (2021, 2022). Laureatka Nagrody im. Kazimiery Iłłakowiczówny (2019), Nagrody Literackiej Gdynia (2022) i Nagrody Literackiej Prezydenta Miasta Białegostoku im. Wiesława Kazaneckiego (2022 i 2024).
Kto ostatecznie dostanie Nagrodę-Stypendium dowiemy się na gali Poznańskiej Nagrody Literackiej, która odbędzie się 24 maja o godz. 19:00 w CK Zamek.
Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015 roku, po śmierci Stanisława Barańczaka, Prezydenta Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny Rektor UAM.
Tekst: Ewa Konarzewska-Michalak, www.uniwersyteckie.pl
Fot. Władysław Gardasz
