Data publikacji w serwisie:

Niesporczaki bohaterami w Plos One

Zespół naukowców z Wydziału Biologii UAM opublikował pracę w Plos One, w której wykazał, że niesporczak Hypsibius exemplaris może stanowić model w badaniu mitochondrialnej oksydazy alternatywnej.

Autorami publikacji są: dr Daria Wojciechowska, prof. Łukasz Kaczmarek, mgr Milena Roszkowska, prof. Wiesława Jarmuszkiewicz, dr Andonis Karachitos oraz prof. Hanna Kmita.

Niesporczaki kojarzone są powszechnie ze zjawiskiem kryptobiozy, stanowiącym ciekawy punkt wyjścia dla wielu rozwiązań biotechnologicznych. Tym razem naukowcy zajmujący się niesporczakami przyjrzeli się mitochondrialnej oksydazie alternatywnej, która obecnie uznawana jest za możliwy element terapeutyczny w przypadku chorób mitochondrialnych.

Problem polega na tym, że mitochondrialna oksydaza alternatywna nie występuje u zwierząt wyższych, takich jak kręgowce. Co więcej, do niedawna uważano powszechnie, że enzymu tego nie ma w mitochondriach zwierząt. Obecnie wiadomo, że enzym ten może występować u bezkręgowców, co tłumaczy się kształtowaniem tej linii rozwojowej zwierząt w warunkach nieustabilizowanej jeszcze zawartości tlenu w atmosferze. To z kolei wskazuje, że enzym ten może ratować funkcjonowanie mitochondriów w warunkach niedoboru tlenu, co może wynikać z upośledzenia działania białek mitochondrialnych. Upośledzenie to może być skutkiem mutacji lub działania toksyn, takich jak na przykład cyjanek.

Do tej pory wykazano, że przeniesienie mitochondrialnej oksydazy alternatywnej przejrzystki Ciona intestinalis do mitochondriów organizmów nie posiadających tego enzymu pozwala uratować ich komórki, ponieważ enzym ten pozwala na „uratowanie” mitochondriów. To oczywiście jest ustalenie bardzo istotne z punktu widzenia terapii chorób mitochondrialnych człowieka i czego obiecujące przesłanki udało się już pokazać na myszach. Jednak wykorzystanie mitochondrialnej oksydazy alternatywnej w terapii wymaga wielu dalszych badań dotyczących mechanizmu regulacji ilości i aktywności tego enzymu, i co najważniejsze, jego wpływu na fizjologię zwierząt. I to właśnie możliwe jest dzięki wykorzystaniu niesporczaka H. exemplaris. I jak pokazano w pracy naukowców z Wydziału Biologii UAM, jest to możliwe bez konieczności izolowania komórek i mitochondriów.