Krytycznie o ustawie 2.0 wypowiada się prof. dr hab. Przemysław Czapliński. Obawami o przyszłość uniwersytetów i humanistyki podzielił się w refleksji Uniwersytet i jego suweren wygłoszonej na konferencji „Idea uniwersytetu i Uniwersytet-Idea” na Wydziale WFPiK.
Chciałbym się skupić na sprzecznościach, które dostrzegam w funkcjonowaniu dzisiejszego uniwersytetu. Zostaną one przez aktualną reformę albo wzmocnione albo do funkcjonowania uniwersytetu wprowadzone. Pierwsza z nich dotyczy kwestii związanych z identyfikacjami naukowymi. Dostrzegam konflikt między powszechnie praktykowaną interdyscyplinarnością, a dyscyplinizacją czyli koniecznością zadeklarowania przynależności do konkretnej dyscypliny, co jednak stoi w sprzeczności z koniecznością ich łączenia. To pewnego rodzaju obowiązek, ponieważ ważne zjawiska współczesnego świata związane z ekonomią, życiem społecznym, preferencjami kulturowymi mają charakter zmieszany. Coraz słabiej są w stanie sprostać im badacze, którzy deklarują spojrzenie z jednej tylko perspektywy. Podział ten zmierza do tego, żeby zniechęcić badaczy do współpracy z innymi ośrodkami, do publikowania w czasopismach o mieszanym charakterze. Nasuwa mi się prosty przykład z przeszłości. Kilkanaście lat temu zniechęcono do regularnego recenzowania prac naukowych, ponieważ za recenzję nie przewidywano żadnych punktów. Rezultat nie kazał na siebie długo czekać. Z czasopism naukowych recenzje albo zaczęły znikać albo przenosić się do innych działów, opatrywane kategorią „esej”, „szkic”.
Problem z interdyscyplinarnością prowadzi do sprzeczności pomiędzy innowacyjnością nauczania uniwersyteckiego, a konwencjonalnością nauczania na wcześniejszych etapach edukacyjnych. Młodzież kształcona w szkołach podstawowych i średnich wedle coraz bardziej normalizujących się reguł będzie bardzo słabo przygotowana merytorycznie i osobowościowo do tego, by myśleć niekonwencjonalnie. Profilowanie ucznia będzie pozostawało w spójności z dyscyplinizacją życia uniwersyteckiego, ale nie będzie sprzyjało innowacyjności i łączeniu się badaczy w grupy o zróżnicowanych kompetencjach.
Pełen tekst można przeczytać na uniwersyteckie.pl.
