Przyszłe zmiany klimatu będą miały niekorzystny wpływ na funkcjonowanie ekosystemów, ale także na interakcje biologiczne, takie jak relacje między gospodarzem a pasożytem. Czy ewolucja pasożytów może wzmocnić efekty globalnego ocieplenia? Na to pytanie odpowiada prof. Sławomir Cerbin z Zakładu Hydrobiologii Wydziału Biologii w rozmowie z Jagodą Haloszką.
Niedawno otrzymał pan grant NCN BEETHOVEN LIFE na polsko-niemieckie projekty badawcze w zakresie nauk o życiu. W opisie projektu pisze pan, że globalne ocieplenie spotęguje chorobę świata poprzez wzmożoną prewalencję i zjadliwość infekcji. Co to oznacza?
Tytuł projektu po polsku jest trochę przewrotny, ponieważ sugeruje, że pasożyty spowodują, że będzie cieplej, a to nie o to chodzi. Jak to mówią, tytuł ma być po prostu chwytliwy. Efekty globalnego ocieplenia spowodują, że pasożyty Daphnia będą ewoluować szybciej niż ich gospodarze. Będą skuteczniej infekować gospodarza oraz będą bardziej zjadliwe. Powszechnie uważa się, że im cieplej, tym nasz świat będzie bardziej chory. Wiąże się to z różnymi czynnikami. Może to być choćby rozpowszechnianie się organizmów chorobotwórczych czy też szybsza ewolucja w kierunku większej zjadliwości. Ogólnie uważa się, że wraz z ociepleniem klimatu choroby będą bardziej rozpowszechnione. Z tym stwierdzeniem wiąże się jednak wiele sprzecznych informacji. Można znaleźć badania, które dowodzą, że faktycznie tak jest, ale też są takie, które pokazują coś przeciwnego.
Czym jest Daphnia i jakimi jej pasożytami się zajmujecie?
Daphnia to po polsku rozwielitka. To skorupiak planktonowy, powszechnie występujący w wodach słodkich. W naszych badaniach jest organizmem modelowym. Daphnia jest ważnym składnikiem planktonu. Jest bardzo dobrze poznana, ponieważ prowadzi się na niej bardzo dużo badań ekologicznych, ewolucyjnych czy molekularnych. Natomiast jeśli chodzi o pasożyta, którym się zajmujemy jest to Caullerya mesnili. Bardzo trudno określić do końca, czym jest ten organizm, ponieważ jego taksonomia jest nadal opracowywana. Należy do Ichthyosporea. Zakaża rozwielitkę przez układ pokarmowy i powoduje, że gospodarz przestaje się rozmnażać, a następnie ginie.
Cały artykuł dostępny na Uniwersyteckie.pl
fot. Adrian Wykrota