W Poznaniu obserwujemy silny wzrost stężenia ziaren pyłku platana oraz roślin z rzędu cyprysowców w powietrzu. - Sami kształtujemy aerobiologiczne środowisko, w jakim żyjemy. Warto wiedzieć, na co jesteśmy uczuleni oraz które rośliny są alergenne, zanim posadzimy je w ogrodzie - mówi dr Łukasz Grewling, kierownik Laboratorium Aerobiologii UAM.
Laboratorium Aerobiologii prowadzi badania, które z pewnością zainteresują alergików. Pracownicy monitorują cząstki biologiczne, m.in. ziarna pyłku i zarodniki grzybów, wywołujące alergie wziewne. Przez cały sezon laboratorium analizuje, co znajduje się w powietrzu, którym oddychają mieszkańcy Poznania. Jest to możliwe dzięki dwóm aparatom pomiarowym: na dachu Collegium Biologicum na Morasku oraz w centrum metropolii.
– Otrzymywane przez nas dane mają znaczenie dla lekarzy i pacjentów. Przekazujemy je w formie kalendarzy pyłkowych oraz prognoz, określających, kiedy i gdzie będzie wysokie stężenie ziaren pyłku w powietrzu. W tym roku przygotowaliśmy Poznański Przewodnik Alergika, a cotygodniowe prognozy pyłkowe można znaleźć na stronie laboratorium www.paero.home.amu.edu.pl. Im więcej pyłku, tym silniejsze objawy uczulenia – informuje dr Łukasz Grewling, kierownik Laboratorium Aerobiologii.
Poznańskie Laboratorium, pierwsza aerobiologiczna jednostka naukowa w Polsce, zostało powołane w 2005 r. przez dr Alicję Stach oraz prof. Bogdana Jackowiaka. Oprócz monitoringu powietrza zespół prowadzi badania, które mówią dużo o naturze ziaren pyłku i pyleniu roślin. Obserwacje prowadzone od 1996 r. pomagają zdobyć nowe informacje o biologii, ekologii i fenologii roślin. Badacze stwierdzili m. in., że wyższe temperatury w lecie wpływają na wydłużenie sezonów pyłkowych traw w Poznaniu. Są też rośliny, jak choćby silnie alergenne bylice, które w takich warunkach pylą mniej intensywnie. Prognozuje się, że ocieplenie klimatu może spowodować wycofanie się brzóz z terenów Europy Centralnej. W dłuższej perspektywie możemy się więc spodziewać, że stężenie ziaren pyłku brzozy w Poznaniu będzie niższe.
Na przebieg sezonów pyłkowych roślin duże znaczenie, oprócz zmian klimatu, ma również działalność człowieka.
– W ostatnich 25 latach obserwujemy w Poznaniu silny trend wzrostu w powietrzu stężenia ziaren pyłku roślin z rzędu cyprysowców – wyjaśnia dr Grewling. – W mieście coraz więcej sadzi się żywotników, znanych szerzej jako tuje, czy innych ozdobnych drzew i krzewów iglastych (cisów, jałowców, cypryśników), których ziarna pyłku są alergenne. Podobnie sytuacja wygląda z platanem. Jeszcze 15 lat temu rosło tutaj mniej więcej 500 tych ozdobnych drzew, skupionych głównie w starych alejach na cmentarzach, w parkach i na kilku ulicach. Obecnie, po intensywnych nasadzeniach platanów w ostatniej dekadzie, jest ich w mieście ponad 3 000. Siłą rzeczy obserwujemy wzrost stężenia ziaren pyłku tego drzewa. Sami kształtujemy aerobiologiczne środowisko, w jakim żyjemy. Warto wiedzieć, na co jesteśmy uczuleni oraz które rośliny są alergenne, zanim posadzimy je w ogrodzie.
Cały artykuł dostępny na Uniwersyteckie.pl.
tekst: Ewa Konarzewska-Michalak
fot. Adrian Wykrota
