Wykład - Cognitive archtectures and the unity of mind

Prof. Marcin Miłkowski - profesor w zakładzie Logiki i Nauk Kognitywnych Instytutu Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauki. Autor 'Explaining the Computational Mind' (MIT Press 2013) nagrodzonej nagrodą Tadeusza Kotarbińskiego
przyznawanej przez Sekcję I Polskiej Akademii Nauk, jak również laureat Nagrody Narodowego Centrum Nauki dla wybitnego młodego badacza w naukach społecznych i humanistyce przyznanej w 2014 roku. Otrzymał nagrodę im. Herberta A. Simona przyznawaną przez Association for Computers in Philosophy (IACAP) za istotny wkład w podstawy obliczeniowej neuronauki (2015). Obecnie jest kierownikiem grantu NCN SONATA BIS 5, „Kognitywistyka w poszukiwaniu jedności” (2015-2020).
Jednym z rezultatów projektu jest numer specjalny czasopisma 'Theory &Psychology „Mechanisms in psychology: The road towards unity?”'(29(5), 2019)). Jest również współredaktorem numeru specjalnego czasopisma 'Synthese' o mechanistycznych wyjaśnieniach i unifikacji.

Naukowe zainteresowania prof. Miłkowskiego koncentrują się na filozofii nauki, w tym filozofii kognitywistyki, jak również filozofii
umysłu oraz informacji. Interesuje się również obliczeniową lingwistyką.

Abstrakt

Co jednoczy nauki o tym, co mentalne? W swoich słynnych pracach Allen Newell (1973, 1990) zaproponował sposób jednoczenia tych badań poprzez odwołanie do "kognitywnych architektur". Kognitywne architektury stanowią struktury, których funkcją jest ukazanie zjawiska studiowanego przez psychologów, czy będzie to abstrakcyjne rozwiązywanie problemu, ograniczenia pamięci krótkotrwałej czy czasowe wzorce odpowiedzi na bodźce w eksperymentach. Stały się głównym podejście stosowanym w naukach kognitywnych do modelowania umysły jako zjawiska zunifikowanego, jak na przykład ACT-R (Anderson 2007), i wciąż pozostają ogromnie ważne w kognitywistyce. Zamiast tworzenia minimalnych mikro-modeli poszczególnych psychologicznych
działań, badacze mogą odwołać się do zunifikowanych kognitywnych architektur, o których strukturze zakłada się, że jest biologicznie wiarygodna.

Czy jednak współczesne architektury kognitywne są naprawdę zunifikowane? Czy rzeczywiście pozwalają powstać zunifikowanej teorii badanego zjawiska, czy raczej zbierają pstrokaciznę indywidualnych wyników w pojedynczą obliczeniową symulację? Być może kognitywne architektury są po prostu błędną nazwą, a w rzeczywistości mamy do czynienia raczej z kognitywnymi slumsami wypełnionymi prowizorycznymi konstrukcjami. Łatwą odpowiedzią na to pytanie, zgodną z liniami masowej modularności umysłu, byłoby to, że umysły właśnie takie są: pstrokatymi zbiorami cech poznawczych, które mogą wyglądać z daleka jak rupiecie.

Przyjmuję jednak inne podejście. Pytanie brzmi zatem: co pozwala przedstawiać model umysłu jako zunifikowany oraz zintegrowany? Czy istnieje sposób na tworzenie zunifikowanej architektury kognitywnej, a nie tylko zintegrowanej? Będę obstawał przy tym, że unifikacja wyjaśniająca to proces rozwijania ogólnych, prostych, eleganckich i pięknych wyjaśnień; podczas gdy integracja wyjaśniająca to proces łączenia wielu wyjaśnień w jeden spójny sposób. Istotą mojego argumentu jest to, że badacze byli zbyt zajęci integrowaniem pojedynczych wyników, nie zajmując się unifikującym modelem. Nie jest to jednak z konieczności coś złego. Jak pokażę w trakcie omówienia alternatywnych podejść do unifikujących zasad poznania, czy to cybernetyki (w kategoriach negatywnej informacji zwrotnej), GOFAI (w kategoriach hipotezy systemu fizycznych symboli) czy też
predyktywnego procedowania, nie wyjaśnia to poznawczego zjawiska w sposób szczegółowy, ale jedynie proponuje ogólne ramy czy metodologię.

Biblografia

Anderson, J. R. (2007). _How Can the Mind Occur in the Physical Universe?_ Oxford: Oxford University Press.

Newell, A. (1973). You can’t play 20 questions with nature and win: Projective comments on the papers of this symposium. W W. G. Chase (Red.), _Visual information processing_ (ss. 283–308). New York: Academic Press.

Newell, A. (1990). _Unified Theories of Cognition_. Cambridge, Mass. and London: Harvard University Press.