20 października obchodzimy Dzień Krajobrazu, ustanowiony dla upamiętnienia podpisania Europejskiej Konwencji Krajobrazowej w 2000 r. Krajobraz może być przedmiotem badań naukowych. Prof. Iwona Markuszewska z UAM (Pracowni Teledetekcji Środowiskowej i Gleboznawstwa) zajmuje się m.in. emocjami ludzi związanymi z krajobrazem, jego zasobami i walorami.
Naukowczyni badała społeczność rolniczą z Krobi i Miejskiej Górki w południowej Wielkopolsce, bardzo przywiązaną do ziemi, która stanęła przed wizją powstania odkrywkowej kopalni węgla. - Gospodarstwa rolne są tam przekazywane z pokolenia na pokolenie - mówi prof. Markuszewska. - To przykład bardzo silnej więzi, która ma zarówno wymiar materialny, jak i emocjonalny. Deklaracja - nie oddamy naszej ziemi - jest wyrazem poczucia psychologicznej własności tego miejsca i krajobrazu. Innym wątkiem naukowym, którym się zajmuję, i który również dotyczy przywiązania do krajobrazu, jest scalanie gruntów rolnych. Poważną barierą jest tu utrata ojcowizny. Z tego powodu scalanie gruntów nie cieszy się w Polsce powodzeniem.
Prof. Markuszewska otrzymała dofinansowanie z ID-UB na realizację projektów, które dotyczą krajobrazu emocjonalnego, miejsc przyrodniczych inspirujących ludzi do tworzenia. Mowa o Cap de Creus w Katalonii i Park Narodowy Koli w Finlandii.
Więcej o roli otwartych krajobrazów w życiu człowieka i przemianach, jakim podlegają w ostatnich latach można będzie dowiedzieć się z wywiadu z prof. Markuszewską, który ukaże się w listopadowym numerze Życia Uniwersyteckiego.
Zapraszamy także do wysłuchania nagrania z okazji Dnia Krajobrazu dr Sylwii Bródki z Pracowni Ekologii Krajobrazu Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM.
tekst: Ewa Konarzewska
