Oryginał obrazu Jana Matejki „Założenie Akademii Lubrańskiego w Poznaniu” można od piątku, 10 maja, oglądać w budynku dawnej Akademii Lubrańskiego, obecnie siedzibie Muzeum Archidiecezjalnego przy ul. Jana Lubrańskiego 1.
Obraz stanowi część zbiorów Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i jest na co dzień w stałym depozycie Muzeum Narodowego w Poznaniu. Tym razem, z okazji jubileuszu Uniwersytetu Poznańskiego, można go zobaczyć po raz pierwszy w miejscu, którego dotyczy.
Historię powstania dzieła przybliżył podczas wernisażu prof. Andrzej Gulczyński, prezes PTPN. - Koniec XIX wieku to ciężkie czasy w zaborze pruskim, ponowienie starań o założenie uniwersytetu, kolejne niepowodzenia. Od 1857 roku działa Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk, którego jednym z działaczy jest ówczesny rektor seminarium duchownego Edward Likowski, późniejszy biskup pomocniczy, a potem prymas Polski, wcześniej prezes PTPN. Gdy w 1886 roku obchodził on 25-lecie kapłaństwa, grupa przyjaciół postanowiła zamówić u Jana Matejki obraz – opowiadał prof. Gulczyński. Anegdotycznie dodał, że współpracownik artysty odnotował wówczas: „Temat ciężki, a pieniądze potrzebne”. Obraz wręczono Edwardowi Likowskiemu w grudniu 1886 roku. Ten przekazał go później PTPN.
Czy Jan Matejko, tworząc dzieło mógł wykorzystać rysy Biskupa Lubrańskiego? Dziś dysponujemy dwoma przekazami jego wizerunku – na nagrobku oraz na obrazie Madonny, który Lubrański ufundował do klasztoru w Kazimierzu Biskupim – wyjaśniał profesor Gulczyński. - Matejko ich jednak nie znał, zatem na obrazie przedstawił inną postać – być może Augusta Cieszkowskiego? Na wystawie prezentowana jest także plansza z próbą identyfikacji osób, które zostały namalowane przez artystę – dodał prof. Gulczyński.
Zwiedzający ekspozycję mogą na niej oglądać nie tylko sam obraz, lecz także słynny pastorał trzymany na obrazie przez Jana Lubrańskiego (sprowadzony z Muzeum Diecezjalnego w Płocku), dokumenty i księgi związane z Akademią i jej twórcą.
Wystawa będzie czynna do 26 czerwca.
Fot. Przemysław Stanula
