Marcin Świetlicki laureatem Poznańskiej Nagrody Literackiej 2024

- Świetlicki już kilka razy bywał wchłaniany przez historię literatury. Za każdym razem skutecznie się wymykał - mówi w uzasadnieniu prof. Marcin Jaworski, przewodniczący Kapituły PNL. - Na przełomie lat 80. i 90., buntując się przeciw tak odchodzącemu reżimowi, jak nowemu porządkowi społecznemu, stworzył język, którym się mówiło na ulicy, w wojsku czy na uniwersytecie, który się naśladowało w literaturze w ogóle, nie tylko w poezji. Będąc poetą ostentacyjnie i prowokacyjnie apolitycznym, był przez polityków wciągany i wyrzucany ze szkolnego kanonu. Od początku swojej twórczości wydając niskonakładowe tomiki, nagrywa popularne płyty i gra koncerty. Jest jedną z najważniejszych postaci polskiej kultury po roku 1989. Ma wyjątkowy słuch, rejestruje zmieniającą się polszczyznę, którą zamienia w mocne wiersze. Pisze o sprawach podstawowych – miłości i śmierci, ojcostwie i dzieciństwie, ojczyźnie i kulturze językiem prostym, artystycznie precyzyjnym, znakomicie brzmiącym w głośnej lekturze i do muzyki, osobnym, nie do podrobienia. Bywa ironiczny, a nawet złośliwy, czasem jest czuły, a nawet sentymentalny.  Jego nawiązania do tradycji od romantyków polskich i obcych, przez klasyczny kryminał, po teksty piosenek doczekały się rozpraw naukowych. Nikt dziś tak serio nie rozmawia z patronem UAM – już to byłby wystarczający argument, by dać Świetlickiemu nagrodę Mickiewicza - dodaje prof. Marcin Jaworski.

Justyna Kulikowska, poetka, nominację do Nagrody-Stypendium im. Stanisława Barańczaka otrzymała za tom „Obóz zabaw” (Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu). - Kulikowska sprawdza granice liryki. Jej wiersze opisują przemoc (“przymus” – jak sama pisze), ale unikają publicystycznego zaangażowania i łatwego epatowania agresją. Mieszczą się między czułym, intymnym wyznaniem, nazwaniem lęku i potrzeby zaufania, a wulgarną dosadnością - mówi prof. Marcin Jaworski.

Piotr Sadzik, literaturoznawca, został nominowany za monografię “Regiony pojedynczych herezji. Marańskie wyjścia w prozie polskiej XX wieku”, a także za przekłady i badania nad pisarstwem Jacques'a Derridy. Jak mówi prof. Marcin Jaworski: - Sadzik ma znakomity warsztat – świetnie interpretuje, błyskotliwie używa teorii i przede wszystkim znakomicie, wciągająco pisze o literaturze.

Agę Zano, tłumaczkę prozy anglosaskiej, nominowano m.in. za przekłady Bernardine Evaristo, Joshuy Cohena czy Charlesa Yu. - Aga Zano stała się w środowisku tłumaczy osobowością. Jest autorką kilkudziesięciu przekładów bardzo różnych książek. W swoim pisarskim rzemiośle jest konsekwentna, uparta, niezwykle pracowita – i osiągnęła mistrzostwo - podkreśla prof. Marcin Jaworski.

Poznańską Nagrodę Literacką ustanowili wspólnie w 2015 roku, po śmierci Stanisława Barańczaka, Prezydent Miasta Poznania Jacek Jaśkowiak oraz prof. Bronisław Marciniak, ówczesny Rektor UAM. Składa się ona z dwóch części. Nagroda im. Adama Mickiewicza w wysokości 60 000 zł przyznawana jest za całokształt twórczości, natomiast Nagroda im. Stanisława Barańczaka (40 000 zł) trafia do twórcy, który nie ukończył 35. roku życia.

Gala wręczenia Poznańskiej Nagrody Literackiej 2024 odbędzie się 24 maja o godz. 19.00 w Centrum Kultury Zamek. Wówczas dowiemy się, kto z nominowanych otrzyma Nagrodę-Stypendium im. Stanisława Barańczaka.