„Dziedzictwo twórców Wszechnicy Piastowskiej i powstałego później środowiska akademickiego Poznania traktujemy jako wyzwanie i obowiązek nas wszystkich podzielających wiarę w doniosłość rozwoju nauki, znaczenie kształcenia akademickiego i w misję, jaką mamy do wypełnienia, przekraczając podziały i wytyczając nowe drogi nowoczesnej Universitas” – to słowa zawarte w Karcie Akademickich Tradycji Poznania, którą w poniedziałek, 12 listopada, w siedzibie Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk podpisał JM Rektor UAM prof. Andrzej Lesicki, a wraz z nim Rektorzy uczelni publicznych stolicy Wielkopolski oraz Prezesi: PAN w Poznaniu i PTPN. Gest ten upamiętnia setną rocznicę powołania przez PTPN Komisji Organizacyjnej w Poznaniu, która doprowadziła do utworzenia Uniwersytetu Poznańskiego.
Przypomnijmy, że 11 listopada 1918 roku, w ramach działalności Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk to właśnie w jego siedzibie, zebrała się Komisja Organizacyjna Uniwersytetu Polskiego w Poznaniu, w której pod przewodnictwem wybitnego lekarza, prof. Heliodora Święcickiego, znaleźli się także filozof, dr Michał Sobeski, historyk i znawca onomastyki, ks. Stanisław Kozierowski, oraz ówczesny kustosz zbiorów archeologicznych Towarzystwa, dr Józef Kostrzewski. Jubileusz jest dla sygnatariuszy Karty okazją do potwierdzenia wartości, które przyświecały twórcom Uniwersytetu i wyznaczenia kierunków, w jakich poznańskie środowisko naukowe powinno podążać.
– Wszystko zaczęło się w tym budynku, 11 listopada 1918 roku – mówił podczas spotkania JM Rektor UAM prof. Andrzej Lesicki. – Kulminacją był jednak 7 maja, kiedy odbyła się inauguracja pierwszego roku akademickiego. Wtedy rozpoczęła działalność Wszechnica Piastowska, która rok później przyjęła nazwę Uniwersytet Poznański. To miejsce budowały początkowo cztery, potem pięć wydziałów: ekonomiczny, lekarski, humanistyczny, rolniczo-leśny i matematyczno-przyrodniczy. Działalność uczelni przerwała II wojna światowa, chociaż i wtedy funkcjonowała jako uniwersytet podziemny. Po wojnie Uniwersytet został podzielony na oddzielne uczelnie – dodał prof. Lesicki.
Wydarzeniu towarzyszyło seminarium naukowe poświęcone roli towarzystw naukowych i lokalnych środowisk w powstawaniu i działalności uniwersytetów w okresie II Rzeczypospolitej. (ak)
Fot. Jagoda Haloszka
