1 października w Auli Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego 2025/2026 dla Szkół Doktorskich. Wydarzenie zgromadziło zarówno nowych, jak i kontynuujących naukę doktorantów i doktorantki oraz przedstawicieli kadry akademickiej, w tym Jej Magnificencję Panią Rektor prof. Bogumiłę Kaniewską, Prorektora ds. kadr i szkół doktorskich prof. Piotra Pawlucia, a także dyrektorów wszystkich Szkół Doktorskich.
Uroczystość rozpoczęły przemówienia Pani Rektor, Prorektora oraz przewodniczącego Samorządu Doktorantów, mgra Damiana Nowaka. W imieniu dyrektorów Szkół Doktorskich głos zabrała prof. Agnieszka Kula, dyrektorka Szkoły Doktorskiej Nauk o Języku i Literaturze, a wszystkie wystąpienia podkreślały znaczenie kształcenia młodych badaczy i badaczek dla rozwoju nauki i życia akademickiego uczelni.
Centralny punkt inauguracji stanowił wykład prof. Piotra Śliwińskiego pt. „Jak być uczonym w świecie postludzkim”. Profesor w sobie tylko właściwy sposób, ze swadą i humorem mówił o sprawach dla uczelni fundamentalnych. Profesor Śliwiński zachęcał nie tylko do sumiennego podejmowania pracy naukowej zgodnie z instytucjonalnie przyjętymi standardami, ale również do odnajdywania się w roli naukowca jako poszukiwacza, niepokornego myśliciela, który ma odwagę zabierać głos w każdych okolicznościach.
Profesor wspominał o znaczeniu autonomii myślenia i stawianiu czoła wyzwaniom, które współczesny system edukacji nakłada na badaczy. Świat postludzki przedstawiony został jako przestrzeń konfrontacji z realiami przypominającymi raczej świat maszyn, technologii i surowych baz danych – odzwierciedlającymi dążenie do coraz większej mierzalności i parametryzacji nie tylko wyników pracy naukowej, lecz samego postępu kształcenia i jakości wiedzy. Wykład skłaniał do refleksji nad tym, gdzie przebiega granica między wiedzą „żywą” a uprzedmiotowioną – w którym miejscu zarysować linię między umiejętnością wykorzystania nowoczesnych narzędzi standaryzacji (tak, aby służyły wzbogacającemu intelekt i kulturę rozwojowi) a biurokratyczną i powierzchowną fetyszyzacją kryteriów, które w świecie postludzkim służą przede wszystkim do rozliczania badacza z jego użyteczności?
Uroczystość została uświetniona koncertem pianisty, kompozytora i improwizatora Sørena Gundermanna. Artysta, znany z eksperymentalnego podejścia do gry na fortepianie i wykorzystywania technik preparacji instrumentu, wyselekcjonował dla słuchaczy kilka kompozycji ze swojego repertuaru oraz zagrał premierowo czteroczęściowy utwór nawiązujący do wspomnień muzyka o Polsce. Wystąpienie zamknięto natomiast utworem Krzysztofa Komedy. Koncert został ciepło przyjęty przez audytorium i stał się doskonałym zwieńczeniem wydarzenia.
Cała inauguracja była także okazją do spotkań, rozmów oraz do integracji społeczności akademickiej na początku nowego roku.
Fot. Władysław Gardasz
