23 listopada 2021 roku podczas 41. sesji Konferencji Generalnej UNESCO, która odbyła się w Paryżu, ustanowiono Międzynarodowy Dzień Georóżnorodności (MDG). Od teraz 6 października będzie corocznym światowym świętem, podnoszącym świadomość społeczeństwa na temat znaczenia przyrody nieożywionej dla dobrobytu i pomyślności wszystkich żywych istot na naszej planecie.
Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych wyznacza „Dni Międzynarodowe”, aby zaznaczyć ważne aspekty dla globalnego społeczeństwa. Każdy międzynarodowy dzień jest trampoliną do działań uświadamiających związanych z tematem dnia, z udziałem rządów, sektora publicznego i prywatnego, organizacji pozarządowych, mediów, szkół i uniwersytetów oraz społeczeństwa.
UNESCO jest jedyną organizacją ONZ upoważnioną do wspierania badań i potencjału w dziedzinie nauk o Ziemi poprzez sztandarowy program Międzynarodowego Programu Nauk o Ziemi i Geoparków (International Geoscience and Geoparks Programme).
Propozycja utworzenia IGD była jednym z rezultatów Virtual Oxford Geoheritage Conference, która odbyła się w dniach 25-29 maja 2020 r., niezwykle udanego wydarzenia online, w którym wzięło udział ponad 600 uczestników z ponad 60 krajów. Przygotowana Deklaracja Oksfordzka przez czterech delegatów na konferencję (prof. prof. J.Brilha, M.Graya, J.Metthews’a, Zb.Zwolińskiego) zainicjowała zbieranie listów poparcia od międzynarodowych i krajowych organizacji dedykowanym naukom o Ziemi. We wrześniu 2020 r. zostało wysłane do Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych (International Union of Geological Sciences) pełne dossier wspierane przez 17 międzynarodowych, 7 regionalnych i 85 krajowych organizacji ze wszystkich kontynentów, a także 10 wybitnych geomorfologów, z prośbą o jego poparcie i przesłanie tej propozycji do UNESCO.
Propozycja została bardzo dobrze przyjęta przez Sekcję ds. Nauk o Ziemi i Redukcji Ryzyka Geozagrożeń UNESCO (UNESCO Earth Sciences & Geohazards Risk Reduction Section) i przy wsparciu jej pracowników przygotowano projekt tekstu przyszłej rezolucji UNESCO wraz z dokumentem koncepcyjnym wyjaśniającym propozycję państwom członkowskim UNESCO. Propozycja MDG została zatwierdzona na 211. Sesji Rady Wykonawczej UNESCO (21 kwietnia 2021 r.), co było decydującym krokiem do ostatecznego zatwierdzenia przez Konferencję Generalną, która odbyła się 23 listopada br.
Ostatecznie zatwierdzenie MDG zajęło rok, odkąd wniosek dotarł do UNESCO. Sukces tej inicjatywy był w dużej mierze zasługą szerokiego poparcia przez organizację międzynarodowe i krajowe. Niezbędne było również wsparcie Stałych Przedstawicieli państw członkowskich przy UNESCO, w tym Polskiego Narodowego Komitetu UNESCO.
W międzyczasie ogłoszono konkurs skierowany do młodych ludzi, którego celem było zaprojektowanie loga MDG, które mogłoby zwiększyć widoczność idei georóżnorodności. Jury zdecydowało się wybrać propozycję przesłaną przez Silasa Costę, studenta Universidade Federal do Rio Grande do Norte (Natal, Brazylia).
Strona internetowa www.geodiversityday.org jest zasadniczym punktem wszystkich informacji dotyczących MDG wraz z kanałami mediów społecznościowych: www.facebook.com/GeodiversityDay i www.twitter.com/GeodiversityDay.
Aktualnie nadchodzi czas na rozpoczęcie planowania pierwszych obchodów Międzynarodowego Dnia Georóżnorodności w dniu 6 października 2022 roku. To doskonała okazja do zademonstrowania społeczeństwu znaczenia nauk o Ziemi w walce z wyzwaniami środowiskowymi i społecznymi, które stoją przed ludzkością, w tym modyfikacją cykli hydrologicznych i biogeochemicznych, rosnącym zanieczyszczeniem ziemi, wody i powietrza, anomalnymi zmianami klimatu, zmianami w zakresie pokrycia terenu i użytkowania ziemi, w tym coraz szybszą utratą gruntów rolnych, zmniejszającego się zaopatrzenia w wodę, wzrostu zapotrzebowania na zasoby bogactw naturalnych oraz potrzebę ochrony georóżnorodności geodziedzictwa.
José Brilha (University w Minho, Portugalia)
Murray Gray (Uniwersytet Queen Mary w Londynie, Wielka Brytania)
Jack Matthews (Muzeum Historii Naturalnej Uniwersytetu Oksfordzkiego, Wielka Brytania)
Zbigniew Zwoliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicz w Poznaniu, Polska)