Czy tempo śpiewu świstunki leśnej ma znaczenie w obronie jej terytorium? Jak obecność innych ptaków wpływa na decyzje o założeniu gniazda przez tego ptaka? To pytania na które odpowiedzi szukał podczas badań dr Jakub Szymkowiak z Wydziału Biologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Dr Jakub Szymkowiak jest pasjonatem i tą pasją potrafi zarazić jak mało kto. Bywa częstym gościem w Wielkopolskim Parku Narodowym, gdzie wyposażony w sprzęt do nagrywania, a często zamaskowany jak snajper, nagrywa głosy ptaków. Te bezkrwawe łowy skutkują badaniami nad stosunkowo małym ptakiem, o wielkości mózgu nie przekraczającej połowy małego paznokcia u dłoni. Ptakiem niezwykle inteligentnym – dodajmy.
Doktora Szymkowiaka interesuje w jaki sposób zwierzęta zdobywają informacje o świecie, jak podejmują decyzję, uczą się, zwłaszcza od siebie nawzajem. Świstunki migrują, a po takich zwierzętach można spodziewać się całej gamy strategii zdobywania informacji o środowisku. Na większość roku znikają z terenów lęgowych. Las bardzo się zmienia do czasu ich powrotu, więc muszą go poznać na nowo. To naturalna presja selekcyjna, sprzyjająca ewoluowaniu strategii zdobywania informacji. Ptak musi kombinować, a to, jak to robi, interesuje badacza z UAM najbardziej.
Ze swoja pasją dr Szymkowiak poszedł dalej: zaznajamiał ptaki z nowymi dźwiękami, których nigdy wcześniej nie słyszały, i uczył je rozpoznawać te dźwięki jako zagrożenie. - Na początku odtwarzałem im nowe nagrania, w ogóle nie reagowały, potem je trenowałem – odtwarzałem nagrania i równocześnie odgłosy zaniepokojenia innych świstunek. Po sesjach treningowych odtwarzałem nowy dźwięk i faktycznie zaczęły się go bać. To już było oszustwo na wysoką skalę.
Dr Jakub Szymkowiak, na co dzień adiunkt w Pracowni Ekologii Populacyjnej Wydziału Biologii UAM, otrzymał na początku października Nagrodę Dziekana Wydziału Biologii imienia dra Marcina Antczaka za najbardziej inspirujący artykuł ornitologiczny opublikowany w 2017 roku.
W swoich pracach wykazał, że tempo śpiewu świstunki leśnej ma znaczenie w obronie jej terytorium. Pokazał też związek między charakterystyką tego sygnału a osobowością. Dr Szymkowiak sprawdził, że głosy innych ptaków wpływają na decyzje związane z wyborem miejsca gniazdowania świstunek. Prace ukazały się w wiodących czasopismach ornitologicznych i behawioralnych, które mają ogromną rolę opiniotwórczą w badaniach nad zachowaniem zwierząt.
Więcej o badaniach doktora Szymkowiaka już w najbliższym wydaniu Życia Uniwersyteckiego i na stronie www.uniwersyteckie.pl
