19 marca 2024 r. o godz. 18.00 w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, w Sali pod Zegarem, odbędzie się wykład pt. „Co z tym klimatem? Lekcja z przeszłości”, organizowany w ramach cyklu „Uniwersyteckie Wykłady na Zamku”. Wykład wygłosi prof. dr hab. Tomasz Goslar z Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM. Wstęp wolny.
Sprzyjające życiu warunki klimatyczne na Ziemi zawdzięczamy obecności w atmosferze gazów cieplarnianych, takich jak para wodna i dwutlenek węgla (CO2), bez których nasza planeta byłaby o ponad 30°C chłodniejsza niż jest. Powodowany przez człowieka stopniowy wzrost stężenia CO2 w powietrzu, poskutkował w ostatnich dekadach wzrostem temperatury Ziemi o ok. 1,5°C. Współczesne zmiany klimatu, dziś pozornie niewielkie, ale tylko 2 razy słabsze od ocieplenia, jakie dokonało się u schyłku epoki lodowej, będą postępować.
W przeszłości, klimat Ziemi ulegał zmianom, głównie wskutek zmian stężenia CO2 w powietrzu. Przykładowo, 50 milionów lat temu CO2 w atmosferze było 2,5 razy więcej, a klimat był o 10 stopni cieplejszy niż dziś, i temperatury sprzyjające życiu były tylko w rejonach podbiegunowych. Ochłodzenie aż do warunków, jakie znamy, dokonało się dzięki mechanizmom powodującym stopniowe obniżanie się zawartości CO2 w powietrzu. Niestety, mechanizmy te są tak powolne, że w skali czasu istnienia cywilizacji, powodowany przez nas wzrost stężenia CO2 trzeba uznać za niemal nieodwracalny.
Czas trwania: 120’
Wiek: 14+
O wykładowcy
Tomasz Goslar – dr hab. nauk fizycznych, profesor nauk o Ziemi, profesor zwyczajny na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM, specjalista z zakresu geochronologii i zastosowań radioizotopów w badaniach zmian środowiska w przeszłości, laureat nagrody Fundacji Na Rzecz Nauki Polskiej w 2014 roku. Jest autorem lub współautorem ponad 150 publikacji naukowych, cytowanych (według Google Scholar) ponad 7000 razy. W 2001 roku zorganizował Poznańskie Laboratorium Radiowęglowe, którym kieruje do dziś, i które datowało ok. 150 tys. próbek dla niemal 5000 badaczy (geologów, geografów, archeologów i in.) z ponad 2000 instytucji z całego świata.
Uniwersyteckie Wykłady na Zamku
W okresie międzywojennym Zamek był siedzibą Uniwersytetu Poznańskiego. Prowadzono tu wykłady, także te otwarte, i inne zajęcia. Mieściło się tu również biuro Wykładów Powszechnych, w którym planowano fakultety, organizowane także poza Poznaniem. Od początku doceniano bowiem znaczenie upowszechniania wyników badań i budowania społeczeństwa opartego na wiedzy. Dzisiaj nawiązujemy do tej ważnej karty w dziejach obu instytucji, organizując Uniwersyteckie Wykłady na Zamku.
Tematem tegorocznych prelekcji będzie PRZESZŁOŚĆ. Wbrew pierwszym skojarzeniom poznawanie tego, co już się zdarzyło, nie jest wyłącznie przedmiotem badań historyków(-czek). Żeby dobrze poznać przeszłość konieczny jest udział reprezentantów(-ek) wielu dyscyplin naukowych, coraz częściej w interdyscyplinarnych zespołach. Wykładowcami(-czyniami) będą naukowcy(-czynie) o uznanej renomie, z takich dyscyplin jak geografia, hydrologia, fizyka, archeologia, etnologia czy historia.
Organizatorzy: Centrum Kultury ZAMEK, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Fundacja UAM, Muzeum UAM
Nagrania: Studio Filmowe UAM
