9 maja 2023 r. o godz. 18.00 w Centrum Kultury Zamek w Poznaniu, w Sali pod Zegarem, odbędzie się wykład pt. „Kryształy we Wszechświecie”, organizowany w ramach cyklu „Uniwersyteckie Wykłady na Zamku” . Wykład wygłosi prof. dr hab. Andrzej Katrusiak. Wstęp wolny.
Nasze środowisko w znacznej części składa się z kryształów: naturalnych minerałów skorupy Ziemi, jak i syntetycznych, wytworzonych przez człowieka. Krystaliczne są ściany budynków, tynki, farby, metale (np. w samochodach i samolotach), części organizmów żywych i żywności. Na kryształach opartych jest wiele nowoczesnych technologii – telefonów komórkowych, ekranów ciekłokrystalicznych, komputerów.
Czy kryształy są podobnie powszechne we Wszechświecie? Środowisko człowieka na Ziemi jest unikatowe pod względem ciśnienia około 1 atmosfery i temperatury około 20°C. Jednak pod powierzchnią Ziemi ciśnienie i temperatura szybko rosną i wiele substancji drastycznie zmienia swoje właściwości. Ziemia jest bardzo małą planetą w porównaniu z Jowiszem; Słońce jest niewielką gwiazdą. Czy w olbrzymich ciałach niebieskich również istnieją kryształy? Jak możemy się o tym przekonać, skoro najgłębszym dostępnym miejscem na Ziemi pozostaje Rów Mariański?
Podczas wykładu poznamy badania na temat materii pod wielkim ciśnieniem.
O wykładowcy
PROF. DR HAB. ANDRZEJ KATRUSIAK – absolwent Wydziału Matematyki i Fizyki na UAM, od 1978 roku zatrudniony na Wydziale Chemii w Zakładzie Krystalochemii; od 2000 roku kierownik Zakładu Chemii Materiałów. Odbył liczne staże zagraniczne. Główne zainteresowania: termodynamika, przemiany fazowe i reakcje chemiczne w ciele stałym, wysokie ciśnienia, symetria, polimorfizm, chemia materiałowa. Autor ponad 500 publikacji, redaktor dwóch książek. Członek komitetu redakcyjnego „Acta Crystallographica”. Laureat Nagrody Marii Skłodowskiej-Curie PAN; Medalu Zawistowskiego PTCh, Nagrody Ministra Edukacji Narodowej. Wieloletni członek i przewodniczący Komisji Wysokich Ciśnień Międzynarodowej Unii Krystalograficznej, Komisji Krystalografii PAN; Komitetu Doradczego Royal Society of Chemistry.
W 2023 roku tematem przewodnim wykładów jest „Wszechświat i materia”, będący nawiązaniem do wystawy „Nie to niebo”, która prezentowana jest w CK ZAMEK w terminie 4.03–2.07.2023 roku.
Uniwersyteckie Wykłady na Zamku to cykliczne, otwarte spotkania przeznaczone dla wszystkich zainteresowanych osób. Wykłady organizują wspólnie: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Fundacja Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Centrum Kultury ZAMEK, Muzeum Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
