Zostało około pół roku do zakończenia projektu w ramach grantu Opus o nazwie „Myśląc stereotypowo: Neuronalne korelaty przetwarzania stereotypów w języku rodzimym i obcym”. O pracy badawczej i jej efektach z dr Katarzyną Jankowiak z Wydziału Anglistyki UAM na łamach Życia Uniwersyteckiego rozmawia Krzysztof Smura.
– Pracujemy zespołowo z prof. UAM Joanną Pawelczyk, specjalizującą się w stereotypach płci od strony socjolingwistycznej. Jest z nami dr Dariusz Drążkowski z Wydziału Psychologii i Kognitywistyki i dr Marcin Naranowicz z mojego wydziału – mówi dr Jankowiak. – Zespół jest więc zróżnicowany, bo każdy specjalizuje się w części głównego tematu, i dzięki temu świetnie się uzupełniamy.
Skąd pomysł na tego typu projekt badawczy?
– W dwujęzyczności często obserwujemy efekt języka obcego. W kontekście polsko-angielskich osób dwujęzycznych mówimy tu o różnicach wynikających z faktu, że język polski jest językiem rodzimym, a język angielski – obcym, nabytym. Często w ramach efektu języka obcego obserwuje się różnice w przetwarzaniu emocji: jeśli przetwarzamy jakieś emocje w języku obcym, to owo przetwarzanie jest mniej intensywne, czyli bardziej zdystansowane.
Jaki był poziom językowy badanych osób?
– Nasze badania były prowadzone na osobach o wysokim poziomie zaawansowania w obu językach. Dwujęzyczność jest w przypadku naszego projektu narzędziem, które możemy wykorzystywać od strony psychologii poznania. To narzędzie, które umożliwia nam na przykład celowe zmuszenie osób badanych do analizy treści językowych w języku obcym, żeby sprawdzić, jak wpłynie to na ich procesy poznawcze…
…albo osiągnąć zamierzony efekt?
– Zdecydowanie. Dodam też, że efekt języka obcego często badany jest w kontekście moralności. Takie badania pokazują, że bardzo trudną decyzję, taką na granicy moralności, łatwiej nam podjąć w języku obcym. Często mówi się, że językiem rodzimym rządzi serce, a obcym rozum. Ciekawe pytanie można zadać też, choćby kierując je w stronę polityków ze Strasburga. Gdzie serce, a gdzie rozum przy podejmowaniu decyzji? Na przykład w kwestii uchodźców.
Czytaj dalej na Uniwersyteckie.pl: Dr Katarzyna Jankowiak. Między sercem a rozumem
Fot. Władysław Gardasz