Doktor Savani Anbalagan z Wydziału Biologii UAM kwestionuje odkrycie laureatów Nagrody Nobla z 2019 roku! Dotyczyło ono wykrywania tlenu przez komórki. Naukowiec uważa, że w każdej komórce istnieją receptory gazowe, które bezpośrednio reagują na obecność tlenu. Jego rewolucyjna teoria, opublikowana w renomowanym czasopiśmie Amerykańskiego Towarzystwa Fizjologicznego, sugeruje, że nasze pojęcie o tym, jak komórki wyczuwają tlen, wymaga gruntownej rewizji.
Od momentu powstania życia gazy odgrywały kluczową rolę w ewolucji organizmów. Mechanizmy służące wyczuwaniu gazów powinny być zachowane we wszystkich organizmach, od bakterii po ludzi. Spośród gazów niezbędny do życia zwierząt jest tlen. Komórki potrzebują tlenu do generowania ATP, czyli paliwa dla komórek. Proces ten zachodzi w mitochondriach, które są obecne w każdej komórce zwierzęcej. Otto Warburg otrzymał Nagrodę Nobla w 1931 roku za odkrycie mitochondrialnego procesu enzymatycznego. Opisanie sposobu wykrywania tlenu przez kłębek szyjny i kontroli oddychania przez mózg doprowadziło do kolejnej Nagrody Nobla – dla Corneille'a Heymansa w 1938 roku. Odkrycie struktury hemoglobiny (białka transportującego tlen) również zostało wyróżnione Nagrodą Nobla – dla Maxa Perutza i Johna Kendrew w 1962 roku. W 2019 roku Nagroda Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii została przyznana Williamowi G. Kaelinowi Jr., Sir Peterowi J. Ratcliffe'owi i Greggowi L. Semenzie za przedstawienie sposobu rozpoznawania przez komórki zmian w poziomie tlenu i reagowania na nie. Odkrycia naukowców mają istotne przełożenie na badanie anemii, raka i wielu innych chorób.
Jak wspomina dr Anbalagan, Nagroda Nobla z 2019 roku wzbudziła w nim szereg wątpliwości, które skonkretyzowały się w trakcie jednego z wykładów prof. Zofii Szweykowskiej-Kulińskiej. Wówczas to naukowiec postawił sobie pytania: „Jeśli istnieje receptor dla tlenku azotu, gazu, to jaki jest receptor dla tlenu? Jak to się stało, że przy Nagrodzie Nobla z 1998 roku wspominano receptor dla tlenku azotu, ale Nagroda Nobla z 2019 roku milczy na temat receptora dla tlenu?”.
Receptory to białka osadzone na powierzchni komórki lub w cytoplazmie, uczestniczące w odbieraniu informacji z zewnętrz i przekazywaniu sygnału do wnętrza komórki. Istnieją różne rodzaje receptorów komórkowych: receptory wyczuwające RNA, receptory czułe na światło, grawitację itp.
– Bardzo mnie to dziwi – mówi dr Anbalagan. Pięć Nagród Nobla dotyczyło dwóch różnych gazów, ale tylko w przypadku jednego z nich wymieniono receptor. Naukowcy zidentyfikowali, w jaki sposób wyspecjalizowane komórki czuciowe u robaków mogą wyczuwać tlen za pomocą czujników, niestety większość badań na myszach i ludziach nie wspominała o receptorach tlenu.
Czytaj cały artykuł na Uniwersyteckie.pl: Każda komórka powinna posiadać receptory wykrywające tlen