Dziedzinowe repozytoria danych badawczych

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu uczestniczy w realizacji projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” (DRODB).

W ramach projektu (DRODB), powstaną trzy repozytoria - dwa repozytoria dziedzinowe: Macromolecular Xtallography Raw Data Repository (MX-RDR) i Repozytorium Danych Społecznych (RDS) oraz nowa wersja Repozytorium Otwartych Danych (RepOD), które jest repozytorium ogólnego przeznaczenia.

Zespół pod kierownictwem prof. UAM dr hab. Mirosława Gilskiego z Zakładu Krystalografii na Wydziale Chemii UAM odpowiedzialny jest za zadania w projekcie, które wiążą się z utworzeniem i nadzorem merytorycznym nad repozytorium surowych danych krystalograficznych  MX-RDR. Repozytorium to dostępne po adresem mxrdr.icm.edu.pl powstało w celu archiwizacji i udostępnienia surowych danych dyfrakcyjnych (o objętości rzędu kilku/kilkudziesięciu GB każdy) zarejestrowanych dla kryształów makromolekuł. Dane, które do tej pory nie były nigdzie udostępniane, rejestrowane są głównie na dedykowanych liniach krystalograficznych w dużych ośrodkach synchrotronowych lub przy wykorzystaniu dyfraktometrów i domowych źródeł promieniowania rentgenowskiego.

Wszystkie trzy repozytoria funkcjonują w oparciu o otwarte oprogramowanie Harvard Dataverse, które zostało zmodyfikowane i rozszerzone o dodatkowe funkcjonalności. Repozytoria zawierają opracowane i sukcesywnie udostępniane zbiory danych badawczych z zakresu krystalografii makromolekuł, nauk społecznych oraz innych dziedzin nauki. W rezultacie prac projektowych, jeszcze w tym roku, w nowych repozytoriach zostanie udostępnionych ponad 600 zbiorów danych. W przyszłości, w oparciu o opracowane w ramach projektu oprogramowanie, dużo łatwiejsze będzie również tworzenie kolejnych repozytoriów dziedzinowych.

Zdeponowane w repozytoriach dane badawcze, w postaci surowych danych oraz metadanych, będą przechowywane na serwerach ICM UW z zachowaniem najwyższych standardów zabezpieczenia przed ich utratą. Do każdego depozytu będzie przypisany unikalny numer DOI, pozwalający w bezpieczny i prosty sposób odwoływać się do tych zestawów. Prezentowane repozytoria mogą być doskonałą platformą do realizacji planów zarządzania danymi, które są obecnie wymagane we wszystkich projektach NCN.

Główne założenia projektu „Dziedzinowe Repozytoria Otwartych Danych Badawczych” mają na celu poprawę dostępności zasobów nauki dzięki ich udostępnieniu w repozytoriach otwartych danych badawczych, a także poprawę jakości udostępnianych danych i metadanych oraz umożliwienie ich lepszego wykorzystania.

Projekt, za który w ramach Uniwersytetu Warszawskiego odpowiadają Interdyscyplinarne Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego oraz Instytut Studiów Społecznych im. Roberta Zajonca, realizowany jest w partnerstwie z Instytutem Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz Uniwersytetem Adama Mickiewicza w Poznaniu. Łączna wartość projektu wynosi 4 998 889 PLN (w tym środki wspólnotowe 4 230 559,76 PLN, budżet państwa 768 329,24 PLN)."

Finansowanie projektu pochodzi ze środków Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, w obrębie poddziałania 2.3.1 „Cyfrowe udostępnienie informacji sektora publicznego ze źródeł administracyjnych i zasobów nauki” (typ II projektu: „Cyfrowe udostępnienie zasobów nauki”).