Zakład Badań Diachronicznych (Instytut Kultury Europejskiej UAM) specjalizuje się w badaniach nad historią i kulturą społeczności funkcjonujących we wszystkich epokach historycznych. Szeroko zakrojone pole badawcze i wszechstronny zespół są atutem w obecnie realizowanym projekcie „Opresja, poddaństwo, dominacja. Studia nad zniewoleniem i przemocą”.
– Holistycznie analizujemy zjawiska i procesy dotyczące przemocy, występujące od prehistorii po współczesność. W ramach działań projektowych chcemy zidentyfikować, zdefiniować i udokumentować różne formy przemocy, którą rozumiemy jako intencjonalne użycie siły albo władzy negatywnie wpływające na stan przedmiotu naszych badań. Co jest tym przedmiotem? Przyjęliśmy bardzo szeroką perspektywę, obejmującą świat ożywiony i nieożywiony, a także idee, bo zauważyliśmy, że przemoc jest skierowana nie tylko w stronę człowieka; jej ofiarami mogą być zwierzęta, rośliny, miejsca, przedmioty, a nawet całe systemy kulturowe – wyjaśnia dr Kamil Wasilkiewicz, koordynator projektu.
Grupę badawczą interesują zarówno oprawcy, jak i ofiary, a także mechanizmy przemocy. – Zastanawiamy się czy istnieją uniwersalne czynniki – biologiczne, geograficzne, polityczne, społeczne – które stanowią podstawę działań o charakterze przemocowym – mówi dr Wasilkiewicz. – Czy przemoc jest konstruktem kulturowym, a może jest czymś naturalnym, jak niektórzy sądzą? Jakub Żulczyk w „Ślepnąc od świateł” pisał, że nie ma nic naturalniejszego niż przemoc. Może nie da się od niej uciec, ale wydaje mi się, że można tworzyć świat, w którym przemoc będzie niwelowana.
Każdy członek i członkini zespołu osobno realizuje swoje zadania, ale wszyscy spotykają się, by przedstawić wyniki badań, przedyskutować je i tworzyć wspólne koncepcje w interdyscyplinarnym gronie, do którego należą: archeolog, historycy oraz historycy sztuki i kultury. Za nimi już cykl wyjazdów badawczych i konsultacji z ekspertami i ekspertkami z Europy. Doktor Zofia Kaczmarek i dr Michał Duch zbierali materiały w Niemieckim Instytucie Archeologicznym we Frankfurcie nad Menem. Profesor UAM Filip Kubiaczyk odwiedził biblioteki w Madrycie, Barcelonie i Saragossie.
Czytaj dalej na Uniwersyteckie.pl: Zakład Badań Diachronicznych. Holistycznie o przemocy