Czy osoba niewidoma może obejrzeć komedię i śmiać się w tych samych momentach co osoba widząca? Czy może tak samo bać się podczas oglądania horroru jak jej towarzysz bez dysfunkcji wzroku? Czy jest w stanie obejrzeć program kulinarny, a potem odtworzyć prezentowane przepisy w swojej kuchni? Dr Iwona Mazur z Wydziału Anglistyki UAM pracuje nad stworzeniem modelu funkcjonalnego audiodeskrypcji (AD), dzięki któremu odpowiedź na powyższe pytania będzie brzmiała twierdząco.
„Osoby z niepełnosprawnością wzroku a funkcje tekstów multimodalnych: Opracowanie modelu funkcjonalnego audiodeskrypcji” – taki tytuł nosi projekt dr Iwony Mazur, który w zeszłym roku otrzymał finansowanie w konkursie OPUS 24, organizowanym przez Narodowe Centrum Nauki.
Celem projektu jest stworzenie nowatorskiego modelu audiodeskrypcji, który uwzględnia między innymi funkcje tekstów multimodalnych (takich jak film, przedstawienie teatralne czy wydarzenie sportowe), cel AD w konkretnym kontekście, a także potrzeby i oczekiwania osób z niepełnosprawnością wzroku. W efekcie powstanie praktyczne narzędzie do określenia tego, co i jak opisywać, w zależności od typu i gatunku tekstu (np. film obyczajowy, komedia, reality show, reklama itp.).
Aby móc określić, co opisywać, tak by opis był zwięzły i zmieścił się w krótkich przerwach między dialogami, zostanie stworzona oryginalna klasyfikacja tekstów multimodalnych, a następnie ramy dla wielowymiarowej analizy tekstu źródłowego. Wspomniana analiza będzie miała na celu określenie tzw. priorytetów funkcjonalnych w danym tekście, co z kolei wpłynie na wybór strategii audiodeskrypcyjnych, odpowiadając tym samym na pytanie „jak opisywać?”.
Projekt przyczyni się do rozwoju wiedzy w obszarze audiodeskrypcji, zarówno w wymiarze teoretycznym, jak i praktycznym. Co istotne, będzie stanowił wkład w budowę społeczeństwa integracyjnego, w którym osoby z niepełnosprawnością wzroku będą mogły w pełni angażować się w życie kulturalne i społeczne.
Więcej o projekcie: https://projekty.ncn.gov.pl/index.php?projekt_id=569272