• Uniwersytet Poznański

    1919-1939 i 1945-1955 r., wcześniej nazywany Wszechnicą Piastowską

  • Uniwersytet Ziem Zachodnich

    1940-1945 r.

  • Uniwersytet im. Adama Mickiewicza

    od 1955 r.

  • Ebooki o historii UAM

    Więcej o historii UAM w publikacjach do pobrania

Historia Uniwersytetu

Na mocy przywileju królewskiego Zygmunta III Wazy z 28 października 1611 r. Kolegium Jezuickie zaistniało jako pierwszy w Poznaniu uniwersytet. Przywilej króla Zygmunta III został potwierdzony przez króla Jana Kazimierza w 1650 r. i króla Jana III Sobieskiego w 1678r. Na podstawie tych przywilejów nadawano w Poznaniu stopnie i tytuły magistra oraz doktoraty. Dopiero 7 maja 1919 roku, 308 lat po formalnym powołaniu do życia uniwersytetu przez króla polskiego, odbyła się w Poznaniu uroczysta inauguracja pierwszego roku akademickiego nowo powstałej Wszechnicy Piastowskiej, jak początkowo nazywano Uniwersytet Poznański (obecną nazwę nosi uczelnia od 24 grudnia 1955 roku). Uroczystość inauguracyjna zbiegła się z czterechsetleciem powołania do życia Akademii Lubrańskiego, która wprawdzie nie miała statusu wyższej uczelni, jednakże uchodzi za duchową poprzedniczkę Wszechnicy Piastowskiej. Pierwszym wydziałem, który rozpoczął działalność dydaktyczną od razu po inauguracji, był wielokierunkowy, powołany do życia 4 kwietnia 1919, Wydział Filozoficzny. W trakcie pierwszego posiedzenia Wydziału, 5 kwietnia 1919 r., spośród profesorów wybrano rektora, którym został prof. Heliodor Święcicki. Młodą Wszechnicę Piastowską wsparli profesorowie z Krakowa, Lwowa, Wilna i Warszawy. Uczelnia, przemianowana na Uniwersytet Poznański, przez cały okres międzywojenny doskonale się rozwijała, kształcąc studentów na pięciu wydziałach w zakresie: prawa i ekonomii, medycyny, humanistyki, matematyki i nauk przyrodniczych oraz rolnictwa i leśnictwa. Otrzymywał tu dyplom co dziesiąty absolwent szkół wyższych w Polsce.

W roku 1939 okupanci natychmiast pozamykali polskie szkoły wyższe, w tym także Uniwersytet Poznański. Mimo to dzięki determinacji i heroizmowi profesorów i młodzieży akademickiej udało się w warunkach konspiracyjnych wykształcić ponad 2000 studentów. Od listopada 1940r. uniwersytet kontynuował działalność jako tajny Uniwersytet Ziem Zachodnich (UZZ), którego twórcą i pierwszym rektorem był prof. Ludwik Jaxa-Bykowski. UZZ tworzyli głównie pracownicy naukowi Uniwersytetu Poznańskiego, a struktura rozrosła się w ciągu zaledwie trzech lat z dwóch do sześciu wydziałów. Wybuch Powstania Warszawskiego przerwał działalność UZZ.

Uniwersytet Poznański wznowił swoją działalność zaraz po ustaniu działań wojennych w Poznaniu, przyjmując 4000 studentów. Po kilku latach odłączono od Uniwersytetu kilka fakultetów, z których utworzono odrębne szkoły wyższe: Akademię Medyczną, Wyższą Szkołę Rolniczą i Akademię Wychowania Fizycznego. Uniwersytet Poznański, od r. 1955 jako Uniwersytet im. Adama Mickiewicza, przetrwał okres osłabienia jego struktury, pozostał główną uczelnią Poznania i stopniowo zyskiwał na znaczeniu w systemie polskiego szkolnictwa wyższego. Nowe perspektywy rozwoju otworzyły się przed Uniwersytetem w roku 1989 wraz z załamaniem się poprzedniego systemu politycznego.

Poczet rektorów 1919-2020

Zobacz